26/04/2024 05:16Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Phá thuyền
破船

Tác giả: Đỗ Phủ - 杜甫

Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 15/02/2015 21:43

 

Nguyên tác

平生江海心,
宿昔具扁舟。
豈惟青溪上,
日傍柴門遊。
蒼皇避亂兵,
緬邈懷舊丘。
鄰人亦已非,
野竹獨修修。
船舷不重扣,
埋沒已經秋。
仰看西飛翼,
下愧東逝流。
故者或可掘,
新者亦易求。
所悲數奔竄,
白屋難久留。

Phiên âm

Bình sinh giang hải tâm,
Túc tích cụ biển chu.
Khởi duy thanh khê thượng,
Nhật bạng sài môn du.
Thương hoàng tịch loạn binh,
Miễn mạc hoài cựu khâu[1].
Lân nhân diệc dĩ phi,
Dã trúc độc tu tu.
Thuyền huyền bất trùng khấu,
Mai một dĩ kinh thu.
Ngưỡng khan tây phi dực,
Hạ quỹ đông thệ lưu.
Cố giả hoặc khả quật,
Tân giả diệc dị cầu.
Sở bi sổ bôn thoán,
Bạch ốc nan cửu lưu.

Dịch nghĩa

Cuộc sống mình vốn ưa đi sông biển,
Ngày trước sẵn có con thuyền nhỏ.
Há chỉ có đi nơi khe trong không thôi đâu,
Mặt trời cứ ngay cửa tre là ra đi.
Sợ hãi trốn khỏi vụ binh biến,
Ở nơi xa nhớ đến xóm cũ.
Hàng xóm cũng cho như thế là không đúng,
Trúc hoang cứ lớn vùn vụt.
Dây thuyền không nắm lại được,
Qua cả mùa thu đã mất rồi.
Ngẩng lên phía tây thấy cánh chim bay,
Nhìn xuống lòng sông thấy thẹn nước trôi xuôi ra đông.
Cái cũ có thể bới tìm,
Cái mới cũng dễ cần.
Cái buồn là vài lần trốn chạy như thế,
Nhà nghèo khó giữ lâu!

Bản dịch của Phạm Doanh

Đời mình ưa sông bể,
Xưa sẵn chiếc thuyền con.
Đâu phải chỉ quanh suối,
Cứ sáng là đi luôn.
Luống cuống chạy binh biến,
Nơi xa nhớ xóm thôn.
Hàng xóm cùng đồng ý,
Trúc hoang mọc xanh rờn.
Dây thuyền thôi hết kéo,
Qua năm đã chẳng còn.
Nhìn tây thấy cánh vút,
Ngó đông thẹn dòng tuôn.
Cái cũ có thể kiếm,
Cái mới cũng dễ cần.
Nhà nghèo khó giữ của,
Buồn chạy giặc mấy lần.
(Năm 764)

[1] Từ Tri Đạo nổi dậy ở Thành Đô, tác giả phải bỏ nhà cỏ mà ra đi tránh loạn.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Đỗ Phủ » Phá thuyền