19/04/2024 09:32Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Cổ phong (cổ thể); Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 19/02/2006 17:51
Nguyên tác
花落如今經幾霜
庭蘭兮已摘
江藻兮又芳
攝衣步前堂
仰目觀天章
纖雲時彷彿
北斗忽低昂
河水翻明滅
參躔乍現藏
月照兮我床
風吹兮我牆
玉顏隨年削
丈夫猶他方
昔為形與影
今為參與商
君邊雲擁青絲騎
妾處苔生嚮屧廊
廊內春風日將歇
可憐誤盡良時節
良時節姚黃魏紫嫁東風
良時節織女牛郎會明月
昨日未笄西家娘
今年已歸東鄰倩
可怜兔守一空房
年年誤盡良時節
良時節兮忽如梭
人世青春容易過
況復是春悶未消秋恨續
況復是合歡更少別愁多
別愁秋恨兩相磨
蒲柳青青能幾何
空漢惜淚咨嗟
只怕白到文君頭空嘆惜
只恐花到潘郎鬢浪咨嗟
嘆惜何以為
顏色猶紅如嫩花
咨嗟何以為
光陰一擲無回戈
咨命薄惜年花
紛紛少婦幾成皤
香閣重懷陪笑臉
花樓尚記解香羅
恨天不與人方便
底事到今成坎坷
坎坷坎坷知奈何
為妾嗟兮為君嗟
Phiên âm
Hoa lạc như kim kinh kỷ sương
Đình lan hề dĩ trích
360. Giang tảo hề hựu phương
Nhiếp y bộ tiền đường
Ngưỡng mục quan thiên chương
Tiêm vân thời phảng phất
Bắc đẩu hốt đê ngang
365. Hà thuỷ phiên minh diệt
Sâm triền sạ hiện tàng
Nguyệt chiếu hề ngã sàng
Phong xuy hề ngã tường
Ngọc nhan tuỳ niên tước
370. Trượng phu do tha phương
Tích vi hình dữ ảnh
Kim vi Sâm dữ Thương
Quân biên vân ủng thanh ty kỵ
Thiếp xứ đài sinh Hưởng điệp lang
375. Lang nội xuân phong nhật tương yết
Khả liên ngộ tận lương thời tiết
Lương thời tiết Diêu hoàng Nguỵ tử giá Đông phong
Lương thời tiết Chức nữ Ngưu lang hội minh nguyệt
Tạc nhật vị kê Tây gia nương
380. Kim niên dĩ quy Đông lân thiến
Khả linh thố thủ nhất không phòng
Niên niên ngộ tận lương thời tiết
Lương thời tiết hề hốt như thoa
Nhân thế thanh xuân dung dị qua
385. Huống phục thị xuân muộn vị tiêu thu hận tục
Huống phục thị hợp hoan cánh thiểu biệt sầu đa
Biệt sầu thu hận lưỡng tương ma
Bồ liễu thanh thanh năng kỷ hà
Không thán tích lệ tư ta
390. Chỉ phạ bạch đáo Văn Quân đầu không thán tích
Chỉ khủng hoa đáo Phan lang mấn lãng tư ta
Thán tích hà dĩ vi
Nhan sắc do hồng như nộn hoa
Tư ta hà dĩ vi
395. Quang âm nhất trịch vô hồi qua
Tư mệnh bạc tích niên hoa
Phân phân thiếu phụ kỷ thành bà
Hương các trùng hoài bồi tiếu kiểm
Hoa lâu thượng ký giải hương la
400. Hận thiên bất dữ nhân phương tiện
Để sự đáo kim thành khảm kha
Khảm kha khảm kha tri nại hà
Vị thiếp ta hề vị quân taBản dịch của Đoàn Thị Điểm, Phan Huy Ích
Trải xem hoa rụng đêm sương mấy lần!
Chồi lan nọ trước sân đã hái,
310. Ngọn tần kia bên bãi đưa hương.
Sửa xiêm dạo bước tiền đường,
Ngửa trông xem vẻ thiên chương[1] thẫn thờ.
Bóng Ngân hán khi mờ khi tỏ,
Độ Khuê triền[2] buổi có buổi không.
315. Thức mây đòi lúc nhạt nồng,
Chuôi sao Bắc đẩu thôi đông lại đoài.
Mặt trăng tỏ thường soi bên gối,
Bừng mắt trông sương gội cành khô,
Lạnh lùng thay bấy nhiêu thu
320. Gió may hiu hắt trên đầu tường vôi.
Một năm một nhạt mùi son phấn.
Trượng phu còn thơ thẩn miền khơi.
Xưa sao hình ảnh chẳng rời.
Bây giờ nỡ để cách vời Sâm Thương[3]?
325. Chàng ruổi ngựa dặm trường mây phủ,
Thiếp dạo hài lầu cũ rêu in.
Gió xuân ngày một vắng tin,
Khá thương nhỡ hết mấy phen lương thì[4]
Sẩy nhớ khi cành Diêu đoá Nguỵ[5],
330. Trước gió xuân vàng tía sánh nhau.
Nọ thì ả Chức nàng Ngâu,
Tới trăng thu lại bắc cầu qua sông
Thương một kẻ phòng không luốn giữ,
Thời tiết lành lầm lỡ đòi nau.
335. Thoi đưa ngày tháng ruổi mau,
Người đời thấm thoát qua màu xuân xanh:
Xuân thu để giận quanh ở dạ,
Hợp li đành buồn quá khi vui.
Oán sầu nhiều nỗi tơi bời,
340. Vóc bồ liễu dễ ép nài chiều xuân.
Kia Văn Quân[6] mĩ miều thuở trước;
E đến khi đầu bạc mà thương.
Mặt hoa nọ gã Phan lang[7]
Sợ khi mái tóc điểm sương cũng ngừng.
345. Nghĩ nhan sắc đương chừng hoa nở
Tiếc quang âm lần lữa gieo qua.
Nghĩ mệnh bạc tiếc niên hoa,
Gái tơ mấy chốc sẩy ra nạ dòng.
Gác xuân nọ mơ mòng vẻ mặt,
350. Lầu hoa kia phảng phất mùi hương.
Trách trời sao để nhỡ nhàng,
Thiếp rầu thiếp lại rầu chàng chẳng quên.
[1] Các vẻ trên trời, như: tinh tú, nhật, nguyệt...
[2] Độ đi của sao Khuê.
[3] Sao Sâm (sao Hôm) phương Tây, sao Thương (sao mai) ở phương Đông, một ngôi hiện ra thì một ngôi lặn đi không cùng trông thấy mau. Ý nói sự li biệt.
[4] Thời tươi đẹp.
[5] Diêu hoàng, Nguỵ tử: nhà Diêu Sùng có hoa mẫu đơn vàng (hoàng); nhà Nguỵ Nhân Phổ có hoa mẫu đơn tía (tử).
[6] Giai nhân đời Hán, Trác Văn Quân, goá chồng, nghe Tư Mã Tương Như đàn khúc Phụng cầu hoàng ưng theo làm vợ. Sau Tương Như muốn lấy vợ lẽ, Văn Quân bèn làm bài Bạch đầu ngâm. Tương Như cảm kích, thôi không lấy lẽ, cùng Văn Quân ở đời đến già.
[7] người con trai tuấn tú đời Tấn Phan An Nhân, mỗi khi ra đường, con gái hay ghẹo, ném quả đầy xe. Điển tích này và điển tích trên ý nói: một ngày kia vợ chồng cùng già.