21/04/2024 01:39Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Ngọc lang quy
玉郎歸

Tác giả: Khuông Việt thiền sư - 匡越禪師

Thể thơ: Từ phẩm; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Lý
Đăng bởi Vanachi vào 26/05/2006 16:32

 

Nguyên tác

祥光風好錦帆張,
神僊復帝鄉。
千重萬里涉滄浪,
九天歸路長。
人情慘切對離觴,
攀戀星星郎。
願將深意為邊疆,
分明報我皇。

Phiên âm

Tường quang phong hảo cẩm phàm trương,
Thần tiên phục đế hương.
Thiên trùng vạn lý thiệp thương lang (lãng),
Cửu thiên quy lộ trường.
Nhân tình thảm thiết đối ly trường!
Phan luyến tinh tinh lang.
Nguyện tương thâm ý vị biên cương[1],
Phân minh báo ngã hoàng.

Dịch nghĩa

Trời đẹp, gió thuận, giương cánh buồm gấm
Bậc thần tiên trở lại chốn đế đô
Nghìn trùng muôn dặm vượt qua sóng biếc
Đường về nơi cung thất xa xôi
Lòng người bịn rịn trước chén rượu biệt ly
Lưu luyến vin xe sứ giả
Mong đem ý nghĩa sâu xa về chuyện cương giới
Tâu lại rành mạch với hoàng đế chúng ta

Bản dịch của (Không rõ)

Trời quang, gió thuận, cánh buồm giương
Dõi theo sứ thần về cố hương
Ngàn trùng non nước vượt đại dương
Xa xôi hút dặm trường
Tình thắm thiết, xin nâng chén rượu lên đường
Cầm tay nhau, lòng vấn vương...
Nhờ đem ý nguyện người biên cương
Bày tỏ với thượng hoàng.
Theo sử liệu thì bài từ này được sáng tác theo lệnh của vua Lê Đại Hành trong dịp tiễn sứ thần nhà Tống là Lý Giác về nước năm 987. Bài này có một số dị bản, nhưng trong các văn bản còn lại tới nay chỉ Thiền uyển tập anh có tiêu đề, trong đó bản đời Lê là Ngọc lang quy, bản đời Nguyễn là Vương lang quy (có thể do chép chữ “ngọc” thành chữ “vương”). Nội dung của bài khá tương đồng với từ điệu Nguyễn lang quy.

Ở trên là bản được chép trong Thiền uyển tập anh (tờ 9a). Một số dị bản:
- Đại Việt sử ký toàn thư (bản kỷ, q. I, tờ 18b):
祥光風好錦帆張
遙望神僊復帝鄉
萬重山水涉滄浪
九天歸路長
情慘切
對離觴
攀戀使星郎
願將深意為邊疆
分明奏我皇

Tường quang phong hảo cẩm phàm trương,
Dao vọng thần tiên phục đế hương.
Vạn trùng sơn thuỷ thiệp thương lang (lãng),
Cửu thiên quy lộ trường.
Tình thảm thiết
Đối ly trường!
Phan luyến sứ tinh lang.
Nguyện tương thâm ý vị biên cương,
Phân minh tấu ngã hoàng.
- Việt sử tiêu án (tờ 70a):
祥[?]風好錦帆張
遙望神仙復帝鄉
萬重山水涉滄浪
九天歸路長
情慘切
對離觴
攀戀使星郎
願將深意為邊方
分明奏我皇

Tường [?] phong hảo cẩm phàm trương,
Dao vọng thần tiên phục đế hương.
Vạn trùng sơn thuỷ thiệp thương lang (lãng),
Cửu thiên quy lộ trường.
Tình thảm thiết
Đối ly trường!
Phan luyến sứ tinh lang.
Nguyện tương thâm ý vị biên phương,
Phân minh tấu ngã hoàng.
- Lịch triều hiến chương loại chí (tr. 151, mục Bang giao chí, q. 48, Khoản tiếp chi nghi):
祥光風好錦帆張
遙望神仙復帝鄉
萬重山水泛滄浪
九天歸路長
情慘切
對離觴
攀戀使星郎
願將深意歸邊疆
分明奏我皇

Tường quang phong hảo cẩm phàm trương,
Dao vọng thần tiên phục đế hương.
Vạn trùng sơn thuỷ phiếm thương lang (lãng),
Cửu thiên quy lộ trường.
Tình thảm thiết
Đối ly trường!
Phan luyến sứ tinh lang.
Nguyện tương thâm ý quy biên cương,
Phân minh tấu ngã hoàng.

[1] Có bản chép là 南強, đọc là “Nam cường” (sự cường thịnh của phương Nam) hay “Nam cương” (cương giới phương Nam).

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Khuông Việt thiền sư » Ngọc lang quy