27/04/2024 04:28Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Khổ vũ hành
苦雨行

Tác giả: Phương Hồi - 方回

Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nguyên
Đăng bởi tôn tiền tử vào 08/11/2018 09:01

 

Nguyên tác

泥污后土踰月余,
四月雨至五月初。
七日七夜复不止,
錢王舊城巿無米。
城中之民不飢死,
亦恐城外盜賊起。
東鄰高樓吹玉笙,
前呵大馬方橫行。
委巷比門絕朝飯,
酒壚日征七百萬。

Phiên âm

Nê ô hậu thổ du nguyệt dư,
Tứ nguyệt vũ chí ngũ nguyệt sơ.
Thất nhật thất dạ phục bất chỉ,
Tiền vương cựu thành[1] thị vô mễ.
Thành trung chi dân bất cơ tử,
Diệc khủng thành ngoại đạo tặc khởi.
Đông lân cao lâu xuy ngọc sênh,
Tiền kha đại mã phương hoành hành.
Uỷ hạng tỵ môn tuyệt triêu phạn,
Tửu lô nhật trưng thất bách vạn.

Dịch nghĩa

Bùn lầy kéo dài hơn một tháng
Mưa từ tháng tư sang tháng năm
Bẩy ngày bẩy đêm mưa không dứt
Chợ thành cũ của Tiền Vương không có gạo
Dân trong thành dẫu không chết đói
Chỉ sợ ngoài thành giặc nổi lên
Lầu cao nhà bên đông thổi sênh ngọc
Con ngựa to đàng trước nhà nghênh ngang
Trong ngõ hẻm nhà liền nhau nhịn bữa sáng
Lò rượu ngày thu bẩy trăm vạn

Bản dịch của Lê Xuân Khải

Hơn một tháng đất trơn lầy lội
Từ tháng tư mưa tới tháng năm
Mưa không dứt bẩy ngày đêm
Chợ trong thành cũ vua Tiền gạo không
Không chết đói dân trong thành cũ
Sợ ngoài thành giặc giã nổi lên
Tiếng sênh ngọc nổi lầu bên
Ngựa to đứng ở mặt tiền nghênh ngang
Dân ngõ hẻm sáng thường phải nhịn
Bẩy trăm muôn thuế rượu ngày thu
Bài này tuyển từ Đồng Giang tục tập quyển 13. Thơ tả mưa lâu không tạnh, giá gạo cao vọt, quan phủ lại phát hoạnh tài rất lớn, hưởng lạc hủ hoá, cả bài dùng thủ pháp so sánh, vạch trần mâu thuẫn của triều đình Nguyên khi mới dựng nước, có ý nghĩa hiện thực sâu sắc.

[1] Tức Hàng Châu. Ngô Việt Vương Tiền Mậu và các đời sau lấy Hàng Châu làm đô thành, cai trị lưỡng Chiết gần 100 năm.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Phương Hồi » Khổ vũ hành