23/04/2024 16:57Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Hà Như vào 22/07/2010 17:34
Nguyên tác
霸越平吳志已酬，
扁舟遙向五湖遊。
清風明月孤蓬夜，
遠水長天一葉秋。
鷗鷺沙邊閒共泛，
波濤世上謝私憂。
可憐汨沒功名者，
鳥盡弓藏空自愁。
Phiên âm
Bá Việt, bình Ngô[1] chí dĩ thù,
Biển chu diêu hướng ngũ hồ du.
Thanh phong minh nguyệt cô bồng dạ,
Viễn thuỷ trường thiên nhất diệp thu.
Âu lộ sa biên nhàn cộng phiếm,
Ba đào thế thượng tạ tư ưu.
Khả lân mịch một công danh giả[2],
Điểu tận cung tàng[3] không tự sầu.Dịch nghĩa
Bình được nước Ngô làm cho nước Việt nên nghiệp bá, chí bình sinh đã toại,
Một con thuyền nhẹ ngắm vọi năm hồ mà dong chơi.
Gió trong trăng sáng, ban đêm bên núi bồng mồ côi,
Nước thẳm trời xa, mùa thu trên chiếc lá đơn chiếc.
Chung thú thanh nhàn cùng đám cò le trên bãi cát,
Cổi lòng lo âu về những cuộc sóng gió trên dời.
Khá thương con người chìm đắm trong công danh,
Để đến khi chim hết cung vùi, một mình sầu thương vô ích.Bản dịch của Quách Tấn
Thỏa lòng hưng Việt diệt Ngô,
Thuyền nan một lá năm hồ thẳng dong.
Đầy khoang gió mát trăng trong,
Thênh thang trời nước ung dung nhịp chèo.
Cò le chung thú tiêu diêu,
Cuộc đời sóng gió mai chiều nhẹ lo.
Thương người danh phận bo bo,
Để khi điểu tận thảm cho cung tàng.
Ngũ hồ: Động Đình hồ, Ba Dương hồ, Sào hồ, Thái hồ, Chung hồ, năm hồ lớn thuộc nước Sở trước kia (nay ở Hồ Nam, Giang Tô, Triết Giang).
[1] Đây nói về Phạm Lãi, 20 năm phò Việt vương Câu Tiễn đánh bại Phù Sai nước Ngô. Việc thành, một mình bơi trên chiếc thuyền nhỏ qua Tam Giang vào Ngũ hồ.
[2] Chỉ Văn Chủng, công thần nước Việt, sau bị Câu Tiễn bức tử.
[3] Chim bị giết hết, cung bị vùi.