29/03/2024 15:34Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Thanh minh
清明

Tác giả: Đỗ Phủ - 杜甫

Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 10/03/2015 23:50

 

Nguyên tác

著處繁花務是日,
長沙千人萬人出。
渡頭翠柳豔明眉,
爭道朱蹄驕齧膝。
此都好遊湘西寺,
諸將亦自軍中至。
馬援征行在眼前,
葛強親近同心事。
金鐙下山紅粉晚,
牙檣捩柁青樓遠。
古時喪亂皆可知,
人世悲歡暫相遣。
弟侄雖存不得書,
干戈未息苦離居。
逢迎少壯非吾道,
況乃今朝更祓除。

Phiên âm

Trứ xứ phồn hoa vụ thị nhật,
Trường Sa thiên nhân vạn nhân xuất.
Độ đầu thuý liễu diễm minh my[1],
Tranh đạo chu đề kiêu niết tất.
Thử đô háo du Tương Tây tự[2],
Chư tướng diệc tự trung quân chí.
Mã Viện[3] chinh hành tại nhãn tiền,
Cát Cường[4] thân cận đồng tâm sự.
Kim đặng hạ sơn hồng nhật vãn,
Nha tường liệt đà thanh lâu viễn.
Cổ thì táng loạn giai khả tri,
Nhân thế bi hoan tận tương khiển.
Đệ điệt tuy tồn bất đắc thư,
Can qua vị tức khổ ly cư.
Phùng nghinh thiếu tráng phi ngô đạo,
Huống nãi kim triêu cánh phật trừ.

Dịch nghĩa

Nơi phồn hoa đông đúc mong ngày này,
Tại Trường Sa ngàn người vạn người đua nhau ra đường.
Nơi đầu bến lá liễu xanh đẹp sáng cặp mi,
Chen lối vó ngựa đỏ bước sát gối.
Nơi đô hội này người ta ham tới chùa Tương Tây,
Như các tướng kéo đoàn quân tới vậy.
Kìa Mã Viện trong đoàn quân như hiện ra ngay trước mắt,
Cát Cường ngay gần bên cạnh cùng chung một lòng.
Bàn đạp ngựa bằng vàng đi xuống núi vào lúc buổi chiều,
Cột buồm có hình con quạ bẻ lái tới lầu xanh nơi xa.
Thời xưa loạn lạc đều có thể biết được,
Người đời tấm lòng vui buồn lúc này hãy làm cho tiêu hết đi.
Em, cháu tuy còn sống đó nhưng không được thư từ gì,
Giặc giã chưa yên còn phải khổ vì ở xa cách.
Đón gặp những người trai trẻ không phải là cách sống của tôi,
Huống chi sáng nay mình đang phải lênh đênh trên sông.

Bản dịch của Phạm Doanh

Đây chốn ăn chơi, nhắm ngày này,
Trường Sa trăm vạn người ra đây.
Đầu ghềnh nét liễu làn mi biếc,
Yên vàng, tua đỏ vó ngựa dày.
Quận này thích tới chùa Tương Tây,
Các tướng trong quân cũng đến đây.
Chỉ huy đi giữa ngay nơi mặt,
Phụ tá liền bên cũng một bầy.
Xe vàng xuống núi lúc chiều tà,
Buồm quạ chèo sông, lầu xanh xa.
Thời xưa loạn lạc có thể biết,
Người đời vui buồn hãy bỏ qua.
Em, cháu tuy còn, chẳng có thư,
Giặc giã chưa yên, khổ ly cư.
Vui cùng đám trẻ không có tớ,
Huống nữa chiều nay mình ngắc ngư.
(Năm 770)

[1] Các cô gái đẹp ra đường trong hội thanh minh.
[2] Hai chùa Nhạc Lộc và Đạo Lâm.
[3] Hiệu Phục Ba, một danh tướng đời Hán, đây ám chỉ chủ tướng.
[4] Phụ tá của Sơn Giản, một tướng đời Tấn.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Đỗ Phủ » Thanh minh