28/03/2024 15:35Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

An bần
安貧

Tác giả: Hàn Ốc - 韓偓

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 24/02/2014 14:12

 

Nguyên tác

手風慵展八行書,
眼暗休尋九局圖。
窗裏日光飛野馬,
案頭筠管長蒲盧。
謀身拙為安蛇足,
報國危曾捋虎須。
舉世可能無默識,
未知誰擬試齊竽。

Phiên âm

Thủ phong dung triển bát hàng thư,
Nhãn ám hưu tầm cửu cục đồ.
Song lý nhật quang phi dã mã[1],
Án đầu quân quản trường bồ lư.
Mưu thân chuyết vị an xà túc[2],
Báo quốc nguy tằng loát hổ tu.
Cử thế khả năng vô mặc thức?
Vị tri thuỳ nghĩ thí Tề vu[3].

Dịch nghĩa

Tay đau nên làm biếng viết thư,
Mắt kém nên nghỉ chơi cờ.
Nắng chiếu bụi bay ngoài song cửa,
Con ong mình dài đậu trên ống sáo tre.
Mưu sinh chỉ làm việc vẽ rắn thêm chân,
Làm việc quan đã từng vuốt râu cọp.
Trên đời không còn ai biết người tài hay sao?
Chưa kể tới có người còn tiến cử kẻ bất tài.

Bản dịch của Nguyễn Minh

Tay đang đau nên thư biếng viết
Mắt kém nên không thiết cuộc cờ
Ngoài song cát bụi vật vờ
Con ong lưng nhỏ thập thò ống tiêu
Việc mưu sinh cũng không nhiều lắm
Chốn quan trường cọp dám vuốt râu
Nhân tài cõi thế hết sao?
Chỉ e tiến cử một màu Tề vu
Tác giả Hàn Ác đậu tiến sĩ, làm quan tới Binh bộ thị lang. Vì không xu nịnh cấp trên, ông bị đày ra Bộc châu. Khi có chiếu cho phục chức, ông từ chối và đưa gia quyến tới đất Mân châu (nay thuộc tỉnh Phúc Kiến) sống an bần cho tới mãn đời.

[1] Theo một câu thơ của Trang Tử, có nghĩa là cát bụi.
[2] Vẽ rắn thêm chân.
[3] Vu là cây kèn thời cổ, phải đông người thổi mới hay. Vua Tề Tuyên Vương cho 300 người thổi, nhạc công cảm phục vua biết nghe nhạc. Vua băng, Tề Mân Vương chỉ cho một người thổi, nhạc công bỏ đi hết. Tề vu trong bài ý chỉ người quyền cao mà bất tài.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Hàn Ốc » An bần