25/04/2024 11:23Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ca trù (hát nói); Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hiện đại
Đăng bởi Đông Hải Cù Sinh vào 26/07/2021 09:31
Nguyên tác
素琴玉手；
千餘年遭遇此良宵。
隆宋盛唐幾度蕭條；
舊詩句如今人又聽。
瑟瑟潯陽江月映；
滔滔赤壁岸濤揚。
古調何年曾動帝王；
今日客悲傷猶未已。
聲聲洗盡心中虛偽；
甘露瓊漿滋味滿胸襟。
徘徊三日餘音。
Phiên âm
Tố cầm ngọc thủ;
Thiên dư niên tao ngộ thử lương tiêu.
Long Tống thịnh Đường kỷ độ tiêu điều;
Cựu thi cú như kim nhân hựu thính.
Sắt sắt Tầm Dương giang nguyệt ánh[1];
Thao thao Xích Bích ngạn đào dương[2].
Cổ điệu hà niên tằng động đế vương;
Kim nhật khách bi thương do vị dĩ.
Thanh thanh tẩy tận tâm trung hư nguỵ;
Cam lộ quỳnh tương tư vị mãn hung khâm.
Bồi hồi tam nhật dư âm[3].Dịch nghĩa
Phím ngà tay ngọc;
Ngàn năm qua mới gặp buổi hôm nay.
Long Tống thịnh Đường chìm lắng bao ngày.
Câu thơ cũ giờ đây người lại hát.
In nước Tầm Dương trăng bát ngát;
Vỗ bờ Xích Bích sóng lô xô.
Khúc nhạc năm nào vua chúa ngẩn ngơ,
Khách nay cũng sững sờ ngây ngất mãi.
Lời lời gột sạch trong lòng giả dối;
Vị quỳnh tương còn đượm lại trong tâm.
Mấy ngày vấn vít dư âm.Bản dịch của Châu Hải Đường
Phím ngà tay ngọc;
Ngàn năm qua mới gặp buổi hôm nay.
Long Tống thịnh Đường chìm lắng bao ngày.
Câu thơ cũ giờ đây người lại hát.
In nước Tầm Dương trăng bát ngát;
Vỗ bờ Xích Bích sóng lô xô.
Khúc nhạc năm nào vua chúa ngẩn ngơ,
Khách nay cũng sững sờ ngây ngất mãi.
Lời lời gột sạch trong lòng giả dối;
Vị quỳnh tương còn đượm lại trong tâm.
Mấy ngày vấn vít dư âm.
11.8.2012
[1] Câu này ý nhắc đến bài Tỳ bà hành của Bạch Cư Dị đời Đường, thường được hát trong ca trù và trở thành một làn điệu đặc biệt.
[2] Câu này ý nhắc đến Xích Bích phú của Tô Đông Pha đời Tống, được dùng hát trong làn điệu “độc phú” (đọc phú) của nghệ thuật ca trù.
[3] Nguyên từ câu: “Dư âm nhiễu lương, Tam nhật bất tuyệt” (Dư âm vấn vít quanh xà nhà, Ba ngày vẫn không hết). Liệt tử - Thang vấn chép chuyện có người ca nhi là Hàn Nga hát rất hay, đi sang phía đông đến nước Tề, qua cửa Ung Môn, ca hát kiếm ăn, sau khi Hàn Nga đi khỏi đó rồi mà dư âm câu hát vẫn vấn vít quanh xà nhà ba ngày không hết.