19/04/2024 15:36Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tam Quốc
Đăng bởi Vanachi vào 05/02/2014 20:36
Nguyên tác
王旅旋兮背故鄉，
彼君子兮篤人綱。
媵予行兮歸朔方，
馳原隰兮尋舊疆。
我車奔兮馬繁驤，
涉浮濟兮汎輕航。
迄魏都兮息蘭房，
展宴好兮惟樂康。
Phiên âm
Vương lữ toàn hề bối cố hương[1],
Bỉ quân tử[2] hề đốc nhân cương.
Dắng dư hành hề quy sóc phương[3],
Trì nguyên thấp hề tầm cựu cương[4].
Ngã xa bôn hề mã phồn tương,
Thiệp phù Tế hề phiếm khinh hàng.
Hất Nguỵ đô[5] hề tức lan phòng[6],
Triển yến hảo hề duy lạc khang.Dịch nghĩa
Đội quân thắng trận trở về, rời cố hương,
Vị quân tử này có lòng hậu hĩ đãi người.
Tiễn ta lên đường trở về phương bắc,
Qua bình nguyên trũng về đất cũ (Nghiệp Thành).
Xe ta chạy, ngựa phóng tung,
Vượt sông Tế, thuyền nhẹ giương buồm.
Về tới kinh đô nước Nguỵ, lưu lại trong cung thất,
Bày yến tiệc đãi cùng nhau vui vẻ.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Thắng trận về chừ rời cố hương,
Chàng quân tử chừ một tấm lòng.
Tiễn đường ta chừ về bắc phương,
Lại Nghiệp Thành chừ cùng ruổi rong.
Xe chạy nhanh chừ ngựa phóng tung,
Vượt sông Tế chừ nhẹ buồm giương.
Tới Nguỵ đô chừ tại lan phòng,
Đãi yến tiệc chừ vui vẻ cùng.
Lời tự viết: “Hương nhân hữu Hạ Hầu Uy[7] giả, thiếu hữu thành nhân chi phong. Dư thượng kỳ vi nhân, dữ chi nặc hảo. Vương sư[8] chấn lữ, tống dư ư Nguỵ bang[9]. Tâm hữu quyến nhiên, vị chi vẫn thế, nãi tác Ly hữu chi thi” 鄉人有夏侯威者，少有成人之風。余尚其為人，與之昵好。王師振旅，送余於魏邦。心有眷然，為之隕涕，乃作「離友」之詩 (Người cùng làng có Hạ Hầu Uy, niên thiếu đã có phong độ thành người. Ta rất coi trọng, cùng giao hảo thân thiết. Khi vương sư thắng trận trở về, hắn tiễn ta tới nước Nguỵ. Trong lòng quyến luyến chảy nước mắt, bèn làm thơ “Ly hữu”).
Sách Tam quốc chí chép, năm Kiến An thứ 17 (212), Tào Tháo đông chinh đánh Tôn Quyền, mùa xuân năm sau chiến thắng trở về, qua quê cũ ở huyện Tiều (nay thuộc huyện Hào, tỉnh An Huy). Tào Thực cũng đi theo Tào Tháo về qua quê cũ, giao hảo cùng Hạ Hầu Uy. Tháng tư mùa hạ trở về, Hạ Hầu Uy tiễn Tào Thực về tới Nghiệp Thành, tới mùa thu mới chia tay.
[1] Chỉ huyện Tiều nước Bái, quê của Tào Tháo. Câu này ý nói quân Tào Tháo thắng trận dời nước huyện Tiều trở về Nghiệp Thành.
[2] Chỉ Hạ Hầu Uy.
[3] Nghiệp Thành nằm ở phía bắc huyện Tiều.
[4] Chỉ Nghiệp Thành.
[5] Tức Nghiệp Thành.
[6] Phiếm chỉ cung thất.
[7] Tự Lý Quyền 李權, người huyện Tiều nước Bái, là em của Hạ Hầu Đôn 夏侯惇 và con của Hạ Hầu Uyên 夏侯淵, từng nhậm Thứ sử Duyện Châu.
[8] Chỉ quân đội đời Hán, ở đây chỉ Tào Tháo vì khi đó đang làm Thừa tướng, đi đánh Tôn Quyền trở về Nghiệp Thành.
[9] Nước Nguỵ, gọi như vậy vì Tào Tháo khi đó đang ở tước Nguỵ công.