18/04/2024 11:38Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Chí làm trai

Tác giả: Nguyễn Công Trứ - 阮公著

Thể thơ: Ca trù (hát nói); Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 26/08/2005 17:11

 

Vòng trời đất dọc ngang, ngang dọc,
Nợ tang bồng[1] vay giả, giả vay.
Chí làm trai nam bắc đông tây,
Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể.
Nhân sinh tự cổ thuỳ vô tử,
Lưu thủ đan tâm chiếu hãn thanh.[2]
Đã hẳn rằng ai nhục với ai vinh,
Mấy kẻ biết anh hùng khi vị ngộ[3].
Cũng có lúc mưa dồn sóng vỗ,
Quyết ra tay buồm lái với cuồng phong.
Chí những toan dời núi lấp sông,
Làm nên tiếng anh hùng đâu đấy tỏ.
Đường mây[4] rộng thênh thênh cử bộ[5],
Nợ tang bồng trang trắng[6], vỗ tay reo.
Thảnh thơi thơ túi, rượu bầu.
[1] Do chữ “tang bồng hồ thỉ” 桑蓬弧矢, là cung làm bằng gỗ dâu và tên làm bằng cỏ bồng. Theo Kinh Lễ, xưa cha mẹ khi sinh con trai, lấy cung gỗ dâu, tên cỏ bồng treo ngoài cửa, ý mong con trai lấy cung tên làm sự nghiệp.
[2] Chữ Hán: 人生自古誰無死,留取丹心照汗青. Nghĩa: Người đời xưa nay ai không phải chết, Để lại tấm lòng son soi vào sử xanh. Lấy từ bài Quá Linh Đinh dương của Văn Thiên Tường. Có sách chép là “Nhân sinh thế thượng thuỳ vô nghệ, Lưu đắc đan tâm chiếu hãn thanh”.
[3] Người anh hùng khi chưa gặp thời.
[4] Do chữ “vân trình”, chỉ người thi đỗ đạt.
[5] Cất bước chân đi.
[6] Trang trải xong.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Công Trứ » Chí làm trai