29/03/2024 08:23Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Sơ văn Tôn tổng đốc thoái sư Xương Giang ngẫu phú
初聞孫總督退師昌江偶賦

Tác giả: Phan Huy Ích - 潘輝益

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi bruce lee vào 26/09/2011 02:02

 

Nguyên tác

萬里征麾遠出疆,
扶顛排難奠南荒。
義聲直足驅川嶽,
戎幕何勞臥雪霜。
復國君臣俱玩揭,
度橋人馬最倉皇。
可憐數萬城邊骨,
怨氣隨風過壽昌。

Phiên âm

Vạn lý chinh huy viễn xuất cương,
Phù điên bài nạn điện nam hoang.
Nghĩa thanh trực túc khu xuyên nhạc,
Nhung mạc hà lao ngoạ tuyết sương.
Phục quốc quân thần[1] câu ngoạn yết,
Độ kiều nhân mã tối thương hoàng.
Khả liên số vạn thành biên cốt,
Oán khí tuỳ phong quá Thọ Xương.

Dịch nghĩa

Ngọn cờ chinh chiến muôn dặm ra ngoài biên cương
“Phù nguy, trừ nạn” và sắp đặt cõi Nam!
Nếu chính nghĩa đủ khu xử núi sông
Thì lều quân hơi đâu nằm trong sương tuyết?
Vua tôi phục quốc đều tham lam lười biếng
Người ngựa qua cầu rất hốt hoảng!
Thương thay mấy vạn nắm xương bỏ lại bên thành
Khí oán hận theo gió đến Thọ Xương!

Bản dịch của Đào Phương Bình

Muôn dặm cờ binh trỏ xuất cương,
Rằng phò nguy cấp, định Nam phương.
Nghĩa cao ví đủ kêu sông núi,
Màn soái cần chi dãi tuyết sương?
Phục quốc vua tôi đều biếng nhác;
Qua cầu người ngựa xiết kinh hoàng!
Đáng thương mấy vạn xương ngoài luỹ,
Theo gió hồn oan đến Thọ Xương!
Tôn tổng đốc tức Tôn Sĩ Nghị, kẻ mang quân sang xâm lược nước ta. Theo Bắc Ninh tỉnh sách thì thành Xương Giang do người Minh đắp ở xã Thọ Xương, huyện Bảo Lộc, phủ Lạng Giang, tỉnh Bắc Ninh (nay thuộc thị trấn Bắc Giang).

[1] Chỉ vua Chiêu Thống và bọn bề tôi lưu vong hồi ấy.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Phan Huy Ích » Sơ văn Tôn tổng đốc thoái sư Xương Giang ngẫu phú