29/03/2024 07:51Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Vịnh Nguyễn hành khiển
詠阮行遣

Tác giả: Nguyễn Khuyến - 阮勸

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Nguyễn Đông Ngạn vào 04/08/2010 06:12

 

Nguyên tác

風雲際會效馳驅,
不忍蒼生渴望蘇。
欲試強胡新手段,
盡收大越舊輿圖。
擎天事業光千古,
振世聲名滿九州。
早識功名難善處,
黃山應伴赤松遊。

Phiên âm

Phong vân tế hội hiệu trì khu,
Bất nhẫn thương sinh khát vọng tô.
Dục thí cường Hồ tân thủ đoạn,
Tận thu Đại Việt cựu dư đồ.
Kình thiên sự nghiệp quang thiên cổ,
Chấn thế thanh danh mãn cửu châu[1].
Tảo thức công danh nan thiện xử,
Hoàng sơn ưng bạn Xích Tùng[2] du.

Dịch nghĩa

Gặp hội gió mây ông đã gắng sức ruổi rong,
Không nỡ để dân đen phải khao khát mong mỏi được sống lại.
Muốn đem phương sách mới để diệt giặc dữ,
Để thu lại hết cơ đồ cũ của nước Đại Việt ta.
Sự nghiệp chống trời, soi sáng ngàn thuở,
Tiếng tăm vang dội lừng lẫy khắp cả chín châu.
Nếu sớm biết công danh là con đường thật khó,
Thì nên lên núi Hoàng Sơn theo ông Xích Tùng đi chơi.

Bản dịch của Nguyễn Văn Huyền

Gặp hội phong vân gắng ruổi rong,
Dân lành khắc khoải những chờ mong.
Rắp đem mưu lược lui quân Bắc,
Thu lại giang sơn rạng giống Hồng.
Dậy đất, thanh danh lừng cõi giặc,
Chống trời, sự nghiệp nức non sông.
Công danh ví biết khôn toàn vẹn,
Thà sớm đi theo bước Xích Tùng.
Tuyển từ Yên Đổ tiến sĩ thi tập (VHv.1864).

Nguyễn hành khiển tức Nguyễn Trãi, từng giữ chức hành khiển.

[1] Trung Quốc xưa có chín châu, sau dùng chữ này để chỉ thiên hạ. Đây mượn ý để nói đất đai của Việt Nam ta.
[2] Tức Xích Tùng tử, một nhân vật trong thần tiên truyện. Thiên Lưu Hàn thế gia chép rằng: sau khi Trương Lương giúp Hán Cao Tổ phá được Tần, diệt được Sở, lập nên nhà Hán, ông bèn theo Xích Tùng tử học phép “đạo dẫn” để tu tiên, nhưng mục đích chính là để tránh hoạ tàn sát công thần thường xảy ra trong lịch sử, nhất là lịch sử Trung Quốc.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Khuyến » Vịnh Nguyễn hành khiển