24/04/2024 13:38Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 01/10/2018 23:11
Nguyên tác
更無消息到如今，
坐臥閑房春草深。
清水莫教波浪濁，
玉書應念素塵侵。
重斯匹馬吟紅葉，
誰畫騶虞發素琴。
羌管一聲何處笛，
西風吹動故山心。
Phiên âm
Cánh vô tiêu tức đáo như câm,
Toạ ngoạ nhàn phòng xuân thảo thâm.
Thanh thuỷ mạc giao ba lãng trọc,
Ngọc thư[1] ưng niệm tố trần xâm.
Trùng tê sất mã ngâm hồng điệp[2],
Thuỳ hoạ Sô ngu[3] phát tố cầm.
Khương quản nhất thanh hà xứ địch,
Tây phong xuy động cố sơn tâm.Dịch nghĩa
Đến nay đã chẳng có chút tin tức gì,
Trong phòng nhàn rỗi nằm ngồi mặc ý ngắm cỏ xuân mọc.
Nước trong xin chớ để vầy lẫn sóng đục,
Sách ngọc bị bụi phủ dày xin hãy nhớ lấy.
Trên lưng ngựa hí vang ngâm khúc Hồng điệp,
Ai là người viết nên khúc “Sô ngu” để gảy đàn cầm đây.
Một tiếng sáo Khương nơi đâu vẳng đến,
Gió tây thổi lộng khiến lòng người lại nhớ đến núi non quê nhà.Bản dịch của Nguyễn Đức Toàn (II)
Đã không tin tức đến hôm nay,
Nằm ngồi phòng vắng cỏ xuân đầy.
Nước trong chớ để vầy sóng đục,
Sách ngọc phải chăm khỏi bụi bay.
Kìa đây tiếng ngựa câu lá thắm,
Ai soạn “Sô ngu” khúc buồn này.
Sáo Khương một tiếng nơi đâu vẳng,
Thổi động lòng quê cơn gió tây.
Các câu được trích từ:
- Câu 1. Lý Viễn, Thất hạc (câu 8)
- Câu 2. Lý Hiệt, Đề Duệ công sơn trì (câu 6)
- Câu 3. Tiết Phùng, Bát nguyệt nhất nhật giá hạnh Diên Hỉ lâu khan quan đái hàng nhung (câu 7)
- Câu 4. Quần Ngọc, Tốn Tần luyện sư quy Sầm Công Sơn (câu 4)
- Câu 5. Triệu Cổ, Trường An nguyệt dạ dữ hữu nhân thoại cố sơn (câu 5)
- Câu 6. Dụng Chi, Ký Từ thập di (câu 2)
- Câu 7. Ôn Đình Quân, Dương liễu (câu 5)
- Câu 8. Tiết Năng, Thu dạ lữ xá ngụ hoài (câu 2)
[1] Chỉ sách của trời ban; sách bàn về ngọc; kinh sách của Đạo gia. Ở đây dùng nghĩa như sách quý, chỉ sự thanh tịnh cao khiết.
[2] Tức “hồng điệp chi thi” (thơ chép trên lá đỏ). Tích xưa đời Đường có Lư Ốc nhặt được ở nơi ngự câu một chiếc lá đỏ có đề thơ của một cung nhân, về sau duyên tình cờ lại được gặp lại người ấy, hai người nên nghĩa phu thê. Về sau dùng tích này để tả nỗi khuê oán, cũng để chỉ chuyện tình duyên kỳ ngộ.
[3] Đường thi cổ suý: Theo Thái bình chính nhạc, khúc Sô ngu do người con gái nước Mân làm ra, thương cho đạo nước suy vi trăm họ oán khổ, buồn thương vì không gặp thời nên mượn đàn cầm mà ca nỗi ai oán.