20/04/2024 07:15Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 30/01/2009 09:51
Nguyên tác
君不見：
瀟湘之山衡山高，
山巔朱鳳聲嗷嗷。
側身長顧求其群，
翅垂口噤心甚勞。
下湣百鳥在羅網，
黃雀最小猶難逃。
願分竹實及螻蟻，
盡使鴟梟相怒號。
Phiên âm
Quân bất kiến:
Tiêu Tương chi sơn Hành sơn[1] cao,
Sơn điên chu phụng thanh ngao ngao.
Trắc thân trường cố cầu kỳ quần,
Sí thuỳ khẩu cấm tâm thậm lao.
Hạ mẫn bách điểu tại la võng,
Hoàng tước tối tiểu do nan đào.
Nguyện phân trúc thực[2] cập lâu nghĩ[3],
Tận sử si kiêu[4] tương nộ hào.Dịch nghĩa
Người thấy chăng:
Núi ở vùng Tiêu Tương có ngọn Hành Sơn cao,
Trên đỉnh có loài chim phượng đỏ tiếng kêu thảm não.
Nó nghiêng mình, nghển cổ ngóng bè bạn của nó,
Cánh dang ra và mỏ ngậm câm, lòng bứt rứt.
Nhìn xuống dưới thương trăm loài chim nhỏ trong vòng lưới bẫy,
Chim tước vàng nhỏ nhất kia khó mà thoát khỏi được.
Xin chia thức ăn là trái trúc cho đến cả loài sâu kiến,
Và làm cho loài cú mèo hết nạt nộ.Bản dịch của Khương Hữu Dụng
Ngươi chẳng thấy:
Dãy núi Tiêu Tương, núi Hoành cao,
Đầu núi, phượng đỏ tiếng lao xao.
Nghiêng mình nhìn mỏi tìm bạn bầu,
Miệng câm cánh rũ lòng nao nao.
Dủ thương trăm chim bị lưới rập,
Bé như sẻ vàng thoát được nào.
Nguyện chia trái trúc cho bầy kiến,
Mặc cho cú vọ cùng giận gào.
Bài này được làm năm 769 ở Đàm Châu.
[1] Còn gọi là Nam nhạc.
[2] Theo thần thoại, chim phượng là loại chim thần chỉ ăn trái trúc và uống nước suối.
[3] Chỉ nhân dân nghèo khổ.
[4] Chỉ quan lại bóc lột.