21/04/2024 01:01Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hongha83 vào 27/03/2020 16:03
Nguyên tác
止足人多不自知，
沉吟如醉復如癡。
古今惟有一彭祖，
人世原無雙伯夷。
自見兒郎能作郡，
遂令此老不題詩。
衡茅醉臥休相問，
五十年前事已非。
Phiên âm
Chỉ túc nhân đa bất tự tri,
Trầm ngâm như tuý phục như si.
Cổ kim duy hữu nhất Bành Tổ[1],
Nhân thế nguyên vô song Bá Di[2].
Tự kiến nhi lang năng tác quận[3],
Toại linh thử lão bất đề thi.
Hành mao tuý ngoạ hưu tương vấn,
Ngũ thập niên tiền sự dĩ phi.Dịch nghĩa
Ở đời có nhiều người không biết rằng mình đã đủ, mình nên thôi
Lúc nào cũng trầm ngâm như say như dại
Từ trước đến nay chỉ có một ông Bành Tổ
Trê đời vốn không có hai ông Bá Di
Từ khi cậu con ra làm chức quận
Khiến cho già này không làm thơ nữa
Chỉ chén say, nằm lì ở nơi nhà tranh, cổng chống, mong đừng ai hỏi đến
Sự việc năm mươi năm về trước nay đã khác xa rồiBản dịch của Đỗ Ngọc Toại
Biết thôi, biết đủ mấy người hay
Lẩm nhẩm dường say lại giở ngây
Bành Tổ thuở xưa duy chỉ một
Bá Di đời trước vốn không hai
Nghe tin quan chức con làm được
Nên thú thơ ngâm, lão chẳng hoài
Lều cỏ say lì thôi chớ hỏi
Năm mươi năm trước khác xa rồi
[3] Chức quận. Trong thời Pháp thuộc, con tác giả là Nguyễn Hoan thi đỗ Phó bảng, ra làm quan.
[1] Tên là Tiền Khanh, người thời Đường, Nghiêu, sống 800 năm (điển hình cho tuổi thọ).
[2] Con một vua chư hầu đời Ân. Chu Vũ vương đánh Ân, giết chết vua Trụ, Bá Di cho là bất nghĩa, cùng em là Thúc Tề vào ẩn ở núi Thú Dương hái rau vi ăn, không thèm ăn thóc nhà chu, sau cùng chết đói ở đấy (điển hình cho đức tính trong sạch).