26/04/2024 05:49Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tấn
Đăng bởi Vanachi vào 04/07/2005 19:43
Nguyên tác
君承皇詔安邊戍，
送君送別河橋路。
含悲掩淚贈君言，
莫忘恩情便長去。
何期一去音信斷，
遣妾屏幃春不暖。
璚瑤階下碧苔生，
珊瑚帳裏紅塵滿。
此時到別每驚魂，
將心何托更逢君。
一心願作滄海月，
一心願作嶺頭雲。
嶺雲歲歲逢君面，
海月年年照得偏。
飛來飛去到君旁，
千里萬里遙相見。
迢迢路遠關山隔，
恨君塞外長為客。
去時送別蘆葉黃，
難悟已經柳花白。
百花散亂逢春早，
春意催人向誰道。
垂楊滿地為君攀，
落花滿地無人掃。
庭前春草真芬芳，
花得秦箏向畫堂。
為君彈得江南曲，
附寄情深到朔方。
朔方迢迢山難越，
萬里音書長斷絕。
銀妝枕上淚沾衣，
金縷羅裳縫皆裂。
三春鴻雁渡江聲，
此時离人斷腸情。
箏弦未斷腸先斷，
怨結先成曲未成。
君今憶妾重如山，
妾亦思君不暫閒。
織將一板獻天子，
願訪而夫及早還。
Phiên âm
Quân thừa hoàng chiếu an biên thú,
Tống quân tống biệt hà kiều lộ.
Hàm bi yểm lệ tặng quân ngôn,
Mạc vong ân tình tiện trường khứ.
Hà kỳ nhất khứ âm tín đoạn,
Khiển thiếp bình vi xuân bất noãn.
Quỳnh dao giai hạ bích đài sinh,
San hô trướng lý hồng trần mãn.
Thử thời đáo biệt mỗi kinh hồn,
Tương tâm hà thác cánh phùng quân.
Nhất tâm nguyện tác thương hải nguyệt,
Nhất tâm nguyện tác lĩnh đầu vân.
Lĩnh vân tuế tuế phùng quân diện,
Hải nguyệt niên niên chiếu đắc thiên.
Phi lai phi khứ đáo quân bàng,
Thiên lý vạn lý dao tương kiến.
Thiều thiều lộ viễn quan san cách,
Hận quân tái ngoại trường vi khách.
Khứ thời tống biệt lư diệp huỳnh,
Nan ngộ dĩ kinh liễu hoa bạch.
Bách hoa tán loạn phùng xuân tảo,
Xuân ý thôi nhân hướng thuỳ đạo.
Thuỳ dương mãn địa vị quân phan,
Lạc hoa mãn địa vô nhân tảo.
Đình tiền xuân thảo chân phân phương,
Hoa đắc Tần tranh hướng hoạ đường.
Vị quân đàn đắc Giang Nam khúc,
Phụ ký tình thâm đáo sóc phương.
Sóc phương thiều thiều sơn nan việt,
Vạn lý âm thư trường đoạn tuyệt.
Ngân trang chẩm thượng lệ triêm y,
Kim lũ la thường phùng giai liệt.
Tam xuân hồng nhạn độ giang thanh,
Thử thì ly nhân đoạn trường tình.
Tranh huyền vị đoạn trường tiên đoạn,
Oán kết tiên thành khúc vị thành.
Quân kim ức thiếp trọng như san,
Thiếp diệc tư quân bất tạm nhàn.
Chức tương nhất bản hiến Thiên Tử,
Nguyện phóng nhi phu cập tảo hoàn.Dịch nghĩa
Chàng vâng chiếu vua đi đồn trú nơi biên cương
Tiễn chàng qua cầu, đường xa thăm thẳm
Ngậm sầu, ngăn lệ, trao chàng mấy lời
Đừng quên tình này dù xa cách
Một ra đi tin tức đành vắng bặt
Phòng không của thiếp xuân về chẳng ấm
Dưới thềm hoa rêu đã phủ xanh
San hô màng trướng đầy bụi bám
Buổi ấy chia tay lòng khiếp hãi nhường bao
Lo làm sao cho gặp lại được chàng
Xin được làm ánh trăng nơi biển xanh
Xin được làm mây lạnh trên đầu núi
Mây lạnh năm năm còn thấy được mặt chàng
Trăng biển năm năm còn soi dấu biên cương (nơi chàng ở)
Bay đi bay lại còn đến được gần chàng
Dẫu ngàn vạn dặm vẫn có thể thấy nhau
Thăm thẳm đường xa, núi non cách trở
Giận chàng còn mãi làm người khách nơi biên tái
Buổi ấy xa nhau lá hoa lau úa vàng
Ai tin bây giờ hoa liễu đã trắng xoá
Hoa nghiêng ngả gặp mùa xuân sớm
Nỗi niềm xuân xui khó nói ra
Thuỳ dương rụng lá cũng vì chàng
Hoa rơi đầy đất ai người quét
Trước sân cỏ xuân toả mùi thơm
Ôm đàn Tần Tranh ra phòng đẹp
Vì chàng đàn trọn khúc Giang Nam
Gửi gắm tình này về phương bắc
Phương bắc sông núi xa xôi thăm thẳm khó vượt qua
Vạn dặm tin chàng dứt hẳn rồi
Vật trang sức trên gối, nước mắt em thấm áo
Áo thêu vàng, lụa vẽ hoa cũng từng chịu ủ ê
Ba xuân hồng nhạn kêu qua sông
Cũng giống nỗi đau đứt ruột của một người xa cách
Đàn chưa dứt mà lòng dứt trước
Oán kết rồi, đàn vẫn chưa rồi
Chàng nhớ em tình nặng như núi non
Em cũng nhớ chàng chẳng lúc nào khuây khoả
Dệt bức gấm này cúi dâng Thiên tử
Xin cho chồng con được sớm trở về.Bản dịch của Hoàng Quang
Chàng vâng chiếu ra yên cõi ngoại,
Thiếp đưa chàng tới lối cầu sông.
Ngậm sầu gạt lệ nhắn lòng,
Chớ tham chốn khác mà vong tình này.
Trông tin tức tới nay thăm thẳm,
Để buồng hương chẳng ấm hơi xuân.
Từ ngày đôi ngả cách phân,
Màn dần bụi bám, thềm dần rêu phong.
Tưởng ly biệt nỗi lòng kinh sợ,
Thiếp với chàng bao thuở gặp nhau.
Nguyện làm trăng giữa biển sâu,
Nguyện làm mây phủ trên đầu non cao.
Trăng giữa biển năm nào cũng thấy,
Mây đầu non đường mấy cũng thông.
Bay qua bay lại bên chồng,
Dầu ngàn muôn dặm xa trông như gần.
Quan san ấy mấy lần trở cách,
Hiềm nỗi chàng làm khách rất lâu.
Chàng đi mới ố bông lau,
Mà nay mấy độ trắng màu hoa mai.
Hoa trăm thức xuân vui hớn hở,
Xuân giục người than thở với ai.
Dương kia đủ những tơ dài,
Hoa kia rã cánh không người quét cho.
Sân xuân sớm thơm tho trăm thức,
Chốn hoạ đường lực bận đàn tranh.
Giang Nam năm khúc rành rành,
Mượn đầu năm mong gởi tình sóc phương.
Sóc phương ấy đôi đường diệu vợi,
Âm thư này nhắn gởi khôn thông,
Gối riêng nước mắt tuôn dòng,
Xiêm thêu áo vẽ lâu cùng mục tan.
Ba xuân tới tiếng nhàn nhắn gởi,
Xuân giục người bối rối như tơ.
Năm dây còn đón sờ sờ;
Buồn đà đứt ruột, gảy chưa rồi đàn.
Chàng thương thiếp còn hơn núi nặng,
Thiếp nhớ chàng tình chẳng kém thua.
Dệt đem bức gấm dâng vua,
Xét lòng dạ thiếp tha cho chồng về.
Tương truyền khi chồng là Đậu Thao làm quan thứ sử ở xa lâu không về, Tô Huệ làm bài hồi văn này dâng vua xin được cho chồng về. Bài thơ này được nàng thêu trên một bức gấm, những chữ to ở giữa thêu kim tuyến. Đọc bắt đầu từ bên trái, ngang ngoài biên rồi dọc xuống hàng biên bên phải, rồi lại đọc ngược lên, theo lối chữ chi. Những chữ to cũng đọc từ bên trái đổ tròn quanh dần vào giữa.
Bản dịch nghĩa của Tô Kiều Ngân.