29/03/2024 15:47Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Cảm ngộ kỳ 1
感遇其一

Tác giả: Trương Cửu Linh - 張九齡

Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 08/10/2006 07:44

 

Nguyên tác

孤鴻海上來,
池潢不敢顧;
側見雙翠鳥,
巢在三珠樹。
矯矯珍木巔,
得無金丸懼?
美服患人指,
高明逼神惡。
今我遊冥冥,
弋者何所慕?

Phiên âm

Cô hồng hải thượng lai,
Trì hoàng bất cảm cố.
Trắc kiến song thuý điểu,
Sào tại tam châu thụ[1].
Kiểu kiểu trân mộc điên,
Đắc vô kim hoàn cụ.
Mỹ phục hoạn nhân chỉ,
Cao minh bức thần ố[2].
Kim ngã du minh minh,
Dạc giả hà sở mộ.

Dịch nghĩa

Chim hồng lẻ loi trên biển bay tới,
Không dám ngoái đầu nhìn lại ao hồ.
Liếc nghiêng nhìn đôi chim trả,
Xây tổ trên cây tam châu.
Chót vót trên cây ở đỉnh núi kia,
Có được thoát khỏi nỗi lo sợ viên đạn sắt?
Ăn mặc đẹp đẽ lo người ta chỉ trỏ,
Ở nơi cao ráo sáng sủa sợ thần ghen ghét.
Nay ta rong chơi trời đất mênh mông,
Bọn đi săn bắn làm sao biết tới được.

Bản dịch của Lê Nguyễn Lưu

Hồng bể lạc loài bay,
Dám ngoái nhìn ao hẹp!
Liếc trông đôi trá xanh,
Cây châu làm tổ đẹp.
Chót vót trên cành cao,
Dễ không vương đạn thép?
Áo đẹp lo người khen,
Ở cao sợ thần ép!
Ta dạo cõi mênh mông,
Phường săn đành chịu phép!
Cảm ngộ tức cảm ơn tri ngộ. Kẻ sĩ không có cơ hội thi thố tài năng là lâm cảnh đại bất hạnh “hoài tài bất ngộ” (ôm tài mà không gặp cơ hội), vì vậy khi được vua chúa biết đến và tin dùng là được “tri ngộ” và kẻ sĩ sẵn sàng đền đáp. Như thế là cảm ngộ. Bài này bốn câu đầu dùng “cô hồng” để tự ví với mình, thanh cao, tự thủ. Bốn câu tiếp nói tiểu nhân may mắn trên cao vị có biết sợ là gì. Hai câu cuối nói đến ý chí “minh triết bảo thân” của mình.

[1] Là cây ngọc. Theo điển cũ nói, ở ngoài biển rất xa, ở nước thần tiên có 3 cây châu thụ.
[2] Lấy ý trong Kinh Dịch, mỗi quẻ có 6 hào, hào thượng là hào cao tột, có địa vị rất nguy.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Trương Cửu Linh » Cảm ngộ kỳ 1