11/05/2024 07:19Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 03/04/2020 20:39
Nguyên tác
躍馬先生今已老，
多病如餘亦潦倒。
君父宵旰慚無能，
天海高深曷云報。
槐黃喜子秋戰佳，
桂丹又是春花好。
前程遠大日猶多，
勞酒半樽半以禱。
Phiên âm
Dược mã tiên sinh[1] kim dĩ lão,
Đa bệnh như dư diệc lạo đảo.
Quân phụ tiêu cán tàm vô năng,
Thiên hải cao thâm hạt vân báo.
Hoè[2] hoàng hỷ tử thu chiến giai,
Quế[3] đan hựu thị xuân hoa hảo.
Tiền trình viễn đại nhật do đa,
Lao tửu bán tôn bán dĩ đảo.Dịch nghĩa
Tiên sinh ruổi ngựa nay đã già
Lắm bệnh như ta cũng nghiêng ngả
Vua cha bận rộn thẹn mình không tài năng
Ơn cao sâu như trời biển lấy gì để báo đáp
Hoa hoè vàng mừng anh thi Hương tốt đẹp
Quế đỏ, lại đến mùa hoa xuân thắm tươi
Bước đường phía trước xa và rộng ngày càng nhiều hướng
Nâng chén rượu nửa mừng anh, nửa cầu chúc cho anhBản dịch của Nguyễn Văn Huyền
Ruổi ngựa, tiên sinh nay già lão
Lắm bênh như ta cũng lảo đảo
Vua cha vất vả, thẹn không tài
Trời bể cao sâu lấy gì báo
Hoè vàng đã mừng bút thu hùng
Quế đỏ lại thêm hoa xuân đậu
Tiền đồ xa rộng, ngày còn dài
Chén rượu nửa mừng, nửa chúc cháu
Phạm Văn Giảng quê làng Tam Đăng, huyện Đại An, nay thuộc xã Yên Thắng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Ông đỗ phó bảng năm 1865, làm quan đến Bố chính Thanh Hoá. Phạm Văn Giảng là con Hoàng giáp Phạm Văn Nghị, mà Vũ Phạm Khải lại là bạn thân của Phạm Văn Nghị nên Phạm Văn Giảng là hàng con cháu.
[1] Chỉ Phạm Văn Nghị.
[2] Trong văn học cổ, hoè tượng trưng cho thành đạt khoa cử. Hoa hoè nở vào mà thu, kỳ thi Hương thường được mở vào mùa ấy, đây ý nói Phạm Văn Giảng đỗ Cử nhân.
[3] Tượng trưng cho thành đạt khoa cử. Hoa quế nở vào mùa xuân. Phạm Văn Giảng đỗ Phó bảng kỳ thi Hội, thường mở vào mùa xuân.