11/05/2024 05:55Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Bắc Tống, Liêu
Đăng bởi Vanachi vào 12/11/2023 10:52
Nguyên tác
大比因自舉，
鄉書以類升。
名題仙桂籍，
天府快先登。
Phiên âm
Đại tỉ[1] nhân tự cử,
Hương thư[2] dĩ loại thăng.
Danh đề tiên quế tịch[3],
Thiên phủ[4] khoái tiên đăng.Dịch nghĩa
Khi tới kỳ thi cử,
Trúng tuyển kỳ thi hương.
Tên đề trên sổ quế,
Mau mau chuẩn bị lên kinh đô.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Khi tới kỳ thi cử,
Hương thư được chọn tên.
Đề vào trong sổ quế,
Cung điện mau mau lên.
[1] Khi tới kỳ thi hương, còn gọi là đại tỉ, thí sinh tại các châu, phủ, huyện tập trung tại tỉnh để thi. Ai đỗ kỳ thi này gọi là cử nhân.
[2] Phép thời Chu, quan địa phương cách ba năm lại gửi thư của các người tài ở địa phương lên Chu vương để tuyển chọn. Về sau dùng “hương thư” để chỉ việc trúng kỳ thi hương.
[3] Người thi đỗ kỳ thi hội ở kinh đô gọi là tiến sĩ. Việc thi đỗ tiến sĩ còn được ví như là bẻ cành quế trên cung trăng, nên danh sách người trúng tiến sĩ còn gọi là sổ quế (quế tịch).
[4] Cung nhà trời, ở đây dùng chỉ cung điện của vua. Thời Minh Thanh, tiến sĩ sau khi đỗ sẽ tham gia điện thí.