19/04/2024 16:47Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Thấm viên xuân - Mộng Phu Nhược
沁園春-夢孚若

Tác giả: Lưu Khắc Trang - 劉克莊

Thể thơ: Từ phẩm; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi Vanachi vào 09/07/2005 02:58

 

Nguyên tác

何處相逢?
登寶釵樓,
訪銅雀臺。
喚廚人劈,
東溟鯨膾;
圉人呈罷,
西極龍媒。
天下英雄,
使君與操,
餘子誰堪共酒杯?
車千輛,
載燕南趙北,
劍客奇才。

飲酣鼻息如雷,
誰信被晨雞催喚回?
嘆年光過盡,
功名未立;
書生老矣,
機會方來。
使李將軍,
遇高皇帝,
萬戶侯何足道哉?
披衣起,
但淒涼感舊,
慷慨生哀。

Phiên âm

Hà xứ tương phùng?
Đăng Bảo Thoa lâu[1],
Phỏng Đồng Tước đài[2].
Hoán trù nhân phách,
Đông minh kình khoái;
Ngữ nhân trình bãi,
Tây cực Long Môi[3].
Thiên hạ anh hùng,
Sứ quân dữ Tháo[4],
Dư tử thuỳ kham cộng tửu bôi?
Xa thiên lượng,
Tái Yên nam Triệu bắc,
Kiếm khách kỳ tài.

Ẩm hàm tỵ tức như lôi,
Thuỳ tín bị thần kê thôi hoán hồi?
Thán niên quang quá tận,
Công danh vị lập;
Thư sinh lão hĩ,
Cơ hội phương lai.
Sử Lý tướng quân[5],
Ngộ Cao hoàng đế[6],
Vạn hộ hầu hà túc đạo tai?
Phi y khởi,
Đãn thê lương cảm cựu,
Khảng khái sinh ai.

Bản dịch của Nguyễn Chí Viễn

Cùng gặp nơi nao
Lên Bảo Thoa lầu
Thăm Đồng Tước đài
Gọi đầu bếp dọn
Gỏi kình Đông hải
Sai mã phu lấy
Tây cực Long Môi
Thiên hạ anh hùng
Sứ quân với Tháo
Phàm tục ngoài ra chẳng đáng chơi
Xe ngàn cỗ
Chở Yên nam Triệu bắc
Kiếm khách kỳ tài

Rượu say rồi ngáy như lôi
Ai có tưởng gà khua tỉnh mộng rồi
Vó câu qua cửa sổ
Công danh chưa lập
Thư sinh đã lão
Cơ hội chơi vơi
Nếu Lý tướng quân
Gặp Cao hoàng đế
Vạn hộ hầu phong cũng dễ thôi
Khoác áo dậy
Những thê lương nhớ bạn
Cảm khái bi ai
Bài từ này mượn cảnh mộng để tả bạn, mà cũng là tả sự bất đắc chí của mình. Phần trên hoàn toàn tả mộng, du thưởng ở Bảo Thoa lâu, Đồng Tước đài, ăn thời ăn món trân kỳ gỏi cá kình biển Đông, cưỡi ngựa thời cưỡi Long Môi ở Tây Cực, đàm luận với các bậc anh hùng trong thiên hạ. Trước cửa có hàng ngàn cỗ xe, để chở những tay kiếm khách kỳ tài trong thiên hạ, trọng tâm văn nhân cựu thời, đấy thực là nhưũng việc khoái ý tuyệt vời.

Phần dưới là tiếng gà gáy đã làm cho tỉnh mộng, tiếng gà vô tình chẳng những nó đã làm tan giấc mộng đẹp, mà còn đánh thức mình trở lại hiện thực thê lương.

Phu Nhược là tên tự của Phương Tính Nho 方信儒, một người hào hiệp có khí tiết. Vua Tống sai sứ sang nước Kim không chịu khuất phục giặc.


[1, 2] Lầu Bảo Thoa xây từ đời Hán Vũ Đế ở Hàm Dương (Thiểm Tây), đài Đồng Tước xây từ thời Tào Tháo ở Hà Nam, hai nơi này đều là cảnh đẹp ở vùng trung nguyên Trung Quốc. Ở đây tác giả có ý nhắc lại những nơi bị giặc Kim chiếm, cũng có ý chỉ nhà Phu Nhược. Theo "Tống sử", nhà Phu Nhược kiến trúc thực vĩ đại, có cổ thụ, có sơn, có hồ.
[3] Tên tuấn mã.
[4] Tào Tháo từng nói với Lưu Bị: nay anh hùng trong thiên hạ chỉ có sứ quân và Tháo này thôi.
[5, 6] Lý tướng quân tức Lý Quảng đời Hán Vũ Đế, Cao hoàng đế tức Hán Cao Tổ Lưu Bang sáng lập ra nhà Hán. Ở đây ý tác giả cho Lưu Bang sáng suốt, không bỏ rơi nhân tài và lấy đó đển than cho mình.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Lưu Khắc Trang » Thấm viên xuân - Mộng Phu Nhược