27/04/2024 05:01Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Quân tử giai lão 2
君子偕老 2

Tác giả: Khổng Tử - 孔子

Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 30/09/2005 23:33

 

Nguyên tác

玼兮玼兮!
其之翟也。
鬒發如云,
不屑瑱也。
玉之瑱,
象之揥也,
揚且之皙也。
胡然而天也?
胡然而帝也?

Phiên âm

Thử hề thử hề,
Kỳ chi dịch dã.
Chuẩn phát như vân,
Bất tiết đệ dã.
Ngọc chi thiền dã.
Tượng chi sế (thế) dã.
Dương thư chi chế (tích).
Hồ nhiên nhi Thiên dã ?
Hồ nhiên nhi Đế dã ?

Dịch nghĩa

Tươi đẹp rườm rà,
Là cái áo chim trĩ của nàng.
Tóc đen nhiều và đẹp như mây.
Không cần phải bới thêm lọn tóc mượn.
Lấy ngọc làm miếng che tai.
Lấy ngà voi làm cái rẽ tóc
Phần cái trán phía trên lòng mày thì trắng nõn nà.
Sao mà như Trời vậy ?
Sao mà như Thương Đế vậy ?

Bản dịch của Tạ Quang Phát

Sắc lộng lẫy rườm rà đẹp quý,
Là áo thêu chim trĩ của nàng.
Tóc mây đen óng dịu dàng,
Cho nên tóc mượn chẳng màng bới lên.
Ngọc che tai hai bên lóng lánh
Cây rẽ ngà một nhánh ghim đầu.
Trán thì sáng sủa trắng phau.
Hoàng Thiên Thượng Đế há nào khác chi ?
Chú giải của Chu Hy:

Chương này thuộc phú.

thử: dáng tươi đẹp rườm rà.
địch y: áo mặc khi cúng tế có hình chim trĩ và thêu nhiều màu sắc để trang sức cho đẹp.
chẩn: đen.
như vân: nói nhiều và đẹp đẽ như mây.
tiết: sạch sẽ.
bất tiết: không sạch sẽ, ngụ ý khinh miệt không cần.
đệ: lọn tóc mượn. Người ít tóc thì dùng lọn tóc mượn để bới thêm, nhưng tóc đã đẹp rồi thì không dùng lọn tóc mượn nữa.
thiển: ngọc dùng để che vào lỗ tai.
tượng: ngà voi.
thế (đọc sế): cây nhọn để rẽ tóc, để cài đầu.
dương: phần rộng ở phía tên lòng mày.
thư: trợ ngữ từ, tiếng đệm, thêm vào câu nói.
tích (dọc chế cho hợp vận): trắng.
hồ nhiên nhi Thiên, hồ nhiên nhi Đế: nói dung mạo trang sức đẹp đẽ đáng kinh lạ như bậc thiên đế, người trông thấy phải kính sợ như thấy quỷ thần vậy.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Khổng Tử » Quân tử giai lão 2