25/04/2024 18:30Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 02/10/2005 09:06
Nguyên tác
君子陽陽，
左執簧，
右招我由房。
其樂只且！
Phiên âm
Quân tử dương dương,
Tả chấp hoàng,
Hữu chiêu ngã do phòng.
Kỳ lạc chỉ thư.Dịch nghĩa
Chàng xem dáng đắc ý lắm,
Tay trái cầm ống sáo,
Tay mặt vẫy em theo vào trong phòng (mà nghe thổi sáo).
Thú vui của chàng chỉ có thế thôi.Bản dịch của Tạ Quang Phát
Chàng xem đắc ý dương dương.
Sáo cầm tay trái đường đường thung dung.
Vẫy em tay mặt vào phòng,
Thú chàng vui thích chỉ vòng ấy thôi!
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc phú.
dương dương: dáng đắc chí.
hoàng: cái lưỡi gà, miếng bằng kim thuộc mỏng đặt trong ống sanh ống vu (loại sáo để thổi) vì rằng ống sanh ống vu đều lấy ống trúc đặt ở trong cái bầu, thoát lỗ một bên ở đáy ống trúc, lấy miếng kim thuộc mỏng che lại, thổi vào thì khua động mà phát ra tiếng. Đó là nói về cái hoàng, cái lưỡi gà. Cho nên ống sanh, ống vu đều có cái lưỡi gà, đều được gọi là hoàng. Ống sanh có 13 hoặc 19 lưỡi gà, ống vu có 16 lưỡi gà.
do: theo.
phòng: phòng phía đông.
chỉ thư: tiếng ngữ trợ từ, tiếng đưa theo câu nói.
Bài thơ này nghi cũng là do người vợ ở thiên trên làm ra. Vì rằng chồng nàng đã trở về, không lấy việc đi làm là vất vả lao nhọc, mà yên phận nghèo hèn làm vui. Người nhà lại biết ý chí của chàng mà khen tặng đậm đà, thì đều có thể nói là người hiền vậy. Cho nên, há chẳng phải ơn trạch của tiên vương vậy thay?
Hoặc nói rằng giải thiết của bài tự cũng thông lý, lại càng phải hiểu rõ vậy.