30/03/2024 03:51Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 16/08/2008 00:33
Nguyên tác
雲濤雪浪四漫漫,
砥柱中流屹一山。
鶴蹟不來松歲老,
妃魂猶在竹痕班。
乾坤卵破洪蒙後,
日月萍浮浩渺間。
岸芷汀蘭無限興,
片心空羡白鷗閒。
Phiên âm
Vân đào tuyết lãng tứ man man,
Chỉ trụ trung lưu ngật nhất san.
Hạc tích bất lai tùng tuế lão,
Phi hồn[1] do tại trúc ngân ban.
Càn khôn noãn phá hồng mông hậu,
Nhật nguyệt bình phù hạo diểu gian.
Ngạn chỉ đinh lan vô hạn hứng,
Phiến tâm không tiển bạch âu nhàn.Dịch nghĩa
Bốn bề mênh mông, sóng như mây như tuyết,
Đột ngột một hòn núi nhô cao như cột đá giữa dòng.
Vết chân hạc không đến, chỉ có cây tùng già,
Hồn Tương phi hãy còn ngấn lệ ở thân trúc.
Trời đất như quả trứng vỡ ra sau thời hồng hoang,
Mặt trời mặt trăng như bèo nổi ở giữa khoảng bát ngát.
Cỏ chỉ cỏ lan trên bờ, hứng thú vô hạn,
Tấm lòng chỉ hâm mộ được nhàn như chim âu trắng.Bản dịch của Trần Lê Sáng
Tựa mây tựa tuyết sóng mênh mông,
Một núi nhô cao đứng giữa dòng.
Dấu hạc chẳng còn tùng cỗi lão,
Vết người khóc để trúc tươi ròng.
Cảnh như trời đất hồi phôi nở,
Tượng giống trăng sao buổi kết đông.
Lan ngát đầy bờ bao hứng thú,
Muốn thành nhạn biển để nhàn lòng.
Theo Toàn Việt thi lục, Lê Quý Đôn.
[1] Khi vua Thuấn già, ngôi vị được truyền cho ông Vũ 禹, tự mình đi tuần thú nơi xa, và do lao nhọc quá mức nên đã mất ở vùng Thương Ngô 蒼梧. Nga Hoàng và Nữ Anh là hai vợ của Thuấn từ nơi xa ngàn dặm tìm đến và khóc, nước mắt bắn lên trên cây trúc khiến thân trúc đầy những vết chấm. Người đời sau gọi loại trúc đó là Tương phi trúc 湘妃竹. Và vì Nga Hoàng và Nữ Anh cuối cùng chết ở sông Tương 湘 nên đã trở thành nữ thần sông Tương.