Dệt cửi đêm

(Theo bản khắc 1922)

Khảo dị:

- Bản Quốc văn tùng ký

Vịnh khung cửi

Thắp ngọn đèn lên thấy trắng phau,
Con cò mấp máy suốt đêm thâu.
Hai chân đạp xuống năng năng nhắc,
Một suốt đâm ngang thích thích mau.
Rộng hẹp nhỏ to vừa vặn cả,
Ngắn dài khuôn khổ vẫn như nhau.
Cô nào muốn tốt ngâm cho kỹ,
Chờ đến ba thu hãy dãi màu.

- Bản Xuân Hương thi sao

Vịnh chức nữ (Vịnh cô gái dệt cửi)

Mới thoạt dàn ra thấy trắng phau,
Cái cò cót két suốt đêm thâu.
Hai chân dãi thẳng năng năng nhắc,
Một cái thoi đưa thoắt thoắt mau.
Rộng hẹp dày thưa tuỳ mặc ý,
Ra vào khuôn khổ cũng như nhau.
Cô như muốn tốt ngâm cho kỹ,
Được nước vò trong mới đậm màu.

[1] Miếng gỗ đẽo hình con cò, buộc ở trên cao để mắc dây go trong khung cửi thủ công.
[2] Ống nhỏ bằng tre, gỗ hoặc giấy, dùng quấn sợi để cho vào thoi dệt.
[3] Chỉ việc ngâm vải (tơ, lụa) trong nước hồ loãng quấy bằng bột gạo để cho vải mịn mặt.
[4] Chỉ 3 tháng mùa thu lúc có nắng hanh là lúc thời tiết thuận lợi cho việc đem vải nhuộm màu và dãi nắng.