27/04/2024 03:49Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nguyên
Đăng bởi tôn tiền tử vào 07/11/2018 16:04
Nguyên tác
彩雲紅雨暗長門，
翡翠枝余萼綠痕。
桃李東風蝴蝶夢，
關山明月杜鶻魂。
玉闌煙冷空千樹，
金谷香銷謾一尊。
狼籍滿庭君莫掃，
且留春色到黃昏。
Phiên âm
Thái Vân hồng vũ[1] ám Trường Môn[2],
Phỉ thuý[3] chi dư ngạc lục ngân.
Đào lý đông phong hồ điệp mộng,
Quan sơn minh nguyệt đỗ quyên hồn.[4]
Ngọc lan yên lãnh không thiên thụ,
Kim Cốc[5] hương tiêu mạn nhất tôn.
Lang tạ mãn đình quân mạc tảo,
Khả lưu xuân sắc đáo hoàng hôn.Dịch nghĩa
Mây mầu mưa đỏ tối cả cung Trường Môn
Cành san hô dấu đài hoa xanh còn lại
Mận đào gió đông thổi giấc mơ bướm
Trăng sáng quan sơn hồn đỗ quyên
Sương lạnh nghìn cây ngọc lan đứng trơ
Vì chén rượu mà hương phai nơi kim cốc
Cánh hoa ngập sân bác đừng quét
Hãy để lại sắc xuân đến hoàng hônBản dịch của Lê Xuân Khải
Mây mầu mưa đỏ tối Trường Môn
Đài biếc san hô dấu vẫn còn
Đào mận gió đông mơ cánh bướm
Quan sơn trăng sáng gửi hồn quyên
Ngọc lan sương lạnh nghìn cây trống
Kim cốc hương tiêu một chuyện buồn
Bác mặc sân hoa rơi chớ quét
Sắc xuân hãy giữ đến hoàng hôn
Bài này tuyển từ Lăng Xuyên tập quyển 13.
[1] Chỉ hoa rơi như mưa.
[2] Tên cung nhà Hán. Trần hoàng hậu thất sủng với Hán Vũ Đế, bị sang ở cung này. Sau lấy Trường Môn để chỉ người con gái bị thất sủng.
[3] Lông chim trả, nhưng ở đây là cành phỉ thuý, phỉ thuý còn có nghĩa là ngọc xanh.
[4] Dùng hai câu thơ trong bài Xuân tịch lữ hoài của Thôi Đồ đời Đường: “Hồ điệp mộng trung gia vạn lý, Đỗ quyên chi thượng nguyệt tam canh”. Hồ điệp mộng lấy việc Trang Chu mộng điệp, đỗ quyên hồn lấy việc Thục Vọng Đế hoá thành đỗ quyên.
[5] Thạch Sùng đời Tấn gia tài quá giàu có việc sai chém ngay gái hầu chuốc rượu mà khách không say. Thạch có vườn Kim Cốc, xây cho thiếp yêu là Lục Châu. Tôn Tú mưu chiếm Lục Châu, nàng nhảy lầu chết. Ở đây coi Lục Châu nhảy lầu tự vẫn như cánh hoa rơi.