20/04/2024 21:56Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 29/09/2005 23:55
Nguyên tác
乃如之人也，
懷婚姻也。
大無信也，
不知命也。
Phiên âm
Nãi như chi nhân dã,
Hoài hôn nhân dã.
Đại vô tân (tín) dã.
Bất tri mịnh (mệnh) dã.Dịch nghĩa
Lại như con người ấy,
Cứ lo nghĩ đến ái ân tình dục,
Thì thật là việc mất đức tin to tát (đức trinh),
Không hiểu biết lẽ trời chính đáng vậy.Bản dịch của Tạ Quang Phát
Lại như kẻ dâm bôn thế ấy,
Cứ nhớ mong ân ái dục tình,
Đã làm mất trọn đức tin,
Lẽ trời chính đáng nào rành hiểu đâu.
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc phú.
nãi như chi nhân: như con người ấy, chỉ kẻ dâm bôn mà nói.
hôn nhân: nói tình dục giữa trai và gái. Trình Tử nói rằng: người con gái lấy việc không tự mình thất trinh tiết làm đức tin.
mệnh (đọc mịnh): chính lý, lẽ chính đáng.
Nói rằng người dâm bôn ấy chỉ biết nhớ tưởng đến việc tình dục giữa trai gái, ấy là chẳng thể giữ lấy mình được trinh tiết mà không biết đến lẽ chính đáng của trời.
Trình Tử nói rằng: con người tuy là không thể không tình dục, nhưng phải kềm chế tình dục ấy. Nếu không kềm chế để cho tình dục phóng túng thì đạo làm người phải phế bỏ và con người phải nhập vào hàng cầm thú. lấy đạo đức mà kềm chế tình dục thì có thể thuận theo lẽ chính đáng.