26/04/2024 19:08Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 14/06/2006 06:16
Nguyên tác
病承恩詔許留京
歸計如今一未成
何日西山山下路
簑衣小笠看春耕
Phiên âm
Bệnh thừa ân chiếu hứa lưu kinh,
Quy kế như kim nhất vị thành.
Hà nhật Tây Sơn[1] sơn hạ lộ,
Thoa y tiểu lạp khán xuân canh.Dịch nghĩa
Có bệnh đội ơn chiếu vua cho lưu lại kinh đô
Đến nay việc trở về chưa thực hiện được mảy may
Ngày nào thì đứng ở bên đường dưới núi Sơn Tây
Mang tơi đội nón xem cày trong tiết xuânBản dịch của Nguyễn Tấn Hưng
Ơn vua, dưỡng bệnh lưu kinh,
Mộng về quê cũ tan thành khói mây.
Tây Sơn xóm núi mơ ngày,
Áo tơi nón lá ta cày ruộng xuân.
[1] Sơn Tây ngày nay. Tác giả quê nội ở xã Bối Khê, huyện Thanh Oai, nay là thôn Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai, Hà Nội. Cha ông là Nguyễn Thì Trung là người có học vấn cao, làm giáo thụ Quốc Tử Giám dưới triều vua Lê Thái Tông. Khi nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần, cha của Nguyễn Trực lúc đó phải lánh nạn về phía tây ở Tiểu Đông Mộng - thôn Cây Thượng, xã Nghĩa Hương, Quốc Oai. Tại đây Nguyễn Thì Trung gặp và kết duyên với một phụ nữ tên là Đỗ Thị Chừng, sinh ra Nguyễn Trực ở Am Long Khôi, núi Phật Tích, thuộc địa phận xã Sài Sơn, Quốc Oai, Sơn Tây. Sau ông làm quan cũng được đất phong ở Quốc Oai. Vì thế trong bài thơ nói đến địa danh Tây Sơn khi ông muốn về nghỉ.