26/04/2024 12:37Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 23/01/2020 14:14
Nguyên tác
美傳寺建始陳時，
扁曰心香亦敬依。
村內有人名氏向，
同居一女字春宜。
水神愛慕迎為妾，
金匣虔將飭所持。
此事莫年存譜錄，
改稱民俗語之奇。
Phiên âm
Mỹ truyền tự kiến thuỷ Trần thì,
Biển viết Tâm Hương diệc kính y.
Thôn nội hữu nhân danh Thị Hướng,
Đồng cư nhất nữ tự Xuân Nghi.
Thuỷ thần ái mộ nghinh vi thiếp,
Kim hạp kiền tương sức sở trì.
Thử sự Mạc niên tồn phả lục,
Cải xưng dân tục ngữ chi kỳ.Dịch nghĩa
Truyền rằng chùa được dựng lên tự thời Trần,
Có biển đề là “Chùa Tâm Hương” nói lên sự tôn sùng của nhân dân.
Đến sau trong thôn có người tên là Thị Hướng,
Ở cùng con gái chưa chồng tên là Xuân Nghi.
Vì thuỷ thần yêu quý sắc đẹp cô gái ấy nên đem đặt hộp vàng làm lễ cưới rước đi,
Bà Hướng được của ấy liền đem tu sửa to đẹp cảnh Phật nơi đang ở.
Việc này xảy ra vào quãng thời Mạc còn có phả ghi,
Rồi người địa phương mới đổi tên chùa ra chùa Bà Hướng để nêu lên sự lạ.Bản dịch của Dương Văn Vượng
Chùa xưa dựng tự thời Trần
Hiệu Tâm Hương để rõ phần kính tôn
Có người Thị Hướng trong thôn
Ở cùng con gái thiền môn trụ trì
Thuỷ thần hiếu sắc rước đi
Hộp vàng nạp lễ nói thì nghinh hôn
Phả ghi thời Mạc hãy còn
Đổi ra Bà Hướng nêu lên sự kỳ
Bài thơ được chép trong sách Chư gia đề vịnh vựng tuyển của Bùi Đức Hãn ở thôn Yên Trung, xã Yên Đồng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.
Chùa nay ở thôn Cao Đà, xã Nhân Mỹ, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam, có câu đối: “Ngọc tỉnh tích truyền thông thuỷ giới; Kim lang đính lễ xán tiên dung” (Giếng ngọc tương truyền thông với sông to nơi thuỷ giới; Cau vàng dâng lễ cầu người gái đẹp vẻ tiên nương).