16/04/2024 12:11Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi Vanachi vào 11/10/2008 07:47
Nguyên tác
金入洪爐不厭頻，
精真那計受纖塵。
蘇門果有忠臣在，
肯放坡詩百態新？
Phiên âm
Kim nhập hồng lô bất yếm tần,
Tinh chân na kế thụ tiêm trần.
Tô môn quả hữu trung thần tại,
Khẳng phóng Pha thi bách thái tân?Dịch nghĩa
Vàng chẳng quản vào lò lửa nhiều lần,
Tinh chất thật có cách nào bám bụi trần.
Dưới cửa Tô Thức có những trung thần (người giỏi),
Có thể phát tiển tiếp thơ của ông mãi trăm vẻ như mới?Bản dịch của Điệp luyến hoa
Vàng vào lò chẳng quản bao lần,
Tinh chất nào e dính bụi trần.
Cửa Tô há có trung thần ở,
Tiếp nối thơ Pha mãi vẻ tân?
Bài này bình luận thơ Tô Thức, đại ý khá tương đồng với kỳ 22, thơ Tô Thức như thứ vàng tinh chất lại đã qua tôi luyện, là thứ nghệ thuật toàn mỹ khiến người sau không thể tiếp nối được. Tô Thức là người bác học uyên thâm, đạt được thành tựu trên nhiều phương diện: thơ, từ, tản văn, thư hoạ,... lĩnh vực nào cũng đạt vị trí tối cao. Thơ ông mặc dù có khuynh hướng bị tản văn hoá và nghị luận hoá nhưng do ông có tài kiệt xuất nên thơ ông đa số đều sinh động, tân kỳ, đa dạng mà không sáo, uyển chuyển như nước chảy mây trôi không hề có vết tích của sự tôi luyện mài dũa.
Môn sinh của ông có bốn người trứ danh: Hoàng Đình Kiên 黃庭堅, Trương Lỗi 張耒, Triều Bổ Chi 晁補之 và Tần Quán 秦冠. Tuy nhiên, cả bốn người đều không có ai kế thừa tư tưởng nghệ thuật của ông. Hoàng Đình Kiên khai sáng Giang Tây thi phái, Tần Quán sở trường về từ uyển ước. Những học giả đời sau muốn noi theo ông nhưng không đủ tài lực, chưa học được sở trường đã sinh ra sở đoản, tìm kiếm trăm sự quái hiểm, sinh ra một phong khí không tốt trên thi đàn.