19/04/2024 22:51Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Đất ngoại ô

Tác giả: Nguyễn Khoa Điềm

Thể thơ: Thơ tự do; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hiện đại
Đăng bởi Vanachi vào 06/07/2006 15:50

 

Khu phố ngoại ô
Tấm tã rụng bên dòng sông
Những người dân nghèo về đây
Như vỏ hến chiều chiều tấp lên các bến.
Khu phố ngoại ô
Chân đất, đội áo nối vai
Le te chợ Hôm, chợ Mai
Đầu tắt mặt tối.

Khu phố ngoại ô nằm nghe mưa nguồn và chớp bể
Đêm thầm tính những chuyến đò về trong giấc ngủ
Trăn trở trôi đi những năm nào
Vỗ về một ngày lam lũ
Trong tiếng nấc dài cuối ngã ba sâu.

Tôi lớn lên trên khu phố buồn đau
Không còn gặp cụ Trâu[1] và những lâu đài cũng chìm dần trong lá xanh
trùm kín cửa,
Vườn thơ xưa không còn gã áo trắng đi về
Ngơ ngẩn đọc thơ buồn trong tiếng guốc cạo râu
Chỉ còn người phu xe cũ
Nghiêng cốc rượu chiều nhoè những mái tôn
Chỉ có nắng rát mặt những quán nghèo bám bờ đường nhựa
Chỉ còn mẹ tôi ngồi bán hàng suốt mùa mưa
Nước mắt thương chồng lạnh như giọt nước đọng qua cửa thùng gương
Ôi những cuộc đời sụt lở dần theo con nước mỗi năm lùa vô Đập Đá
Chỉ có tiếng xe đoàn lê dương lăn lạo xạo trên những đốt lưng trần
Chỉ có tiếng còi tàu há mồm rúc vào mạch máu
Trước Phu Văn Lâu lá cờ vàng như tàu cải úa
Trước bến Văn Lâu...
Đau biết mấy lần mẹ hát khúc ca dao...

Lũ chúng tôi lớn lên
Con gái đi học về còn biết ra sông gánh nước
Con trai còn biết đọc Lục Vân Tiên và thơ Mụ Đội cho bà
Qua hoàng thành, cha ông gọi tên tôi ù ù trong họng súng thần công
Hịch Cần Vương tưởng còn vang qua chín cửa
Sắc nghìn xưa thấm từng trang sử
Đời bà con nghèo đọng giữa đáy truyền đơn
Nước mặn lên lúa héo ở bên cồn
Mẹ vẫn dặn nói "đổi nước ngọt" chứ đừng "bán nước"
Nắng tháng năm run rẩy những oan hồn
Người còn sống nhớ ngày thất thủ[2]
Ôi mùa phượng của lòng tôi cháy đỏ
Chúng tôi đi từ cửa ngoại ô này...

Mười lăm năm đâu phải một ngày xa
Người bạn cũ đã thành đồng chí
Đêm đêm khơi từng ngọn lửa
Kể tôi nghe chuyện mụ lý, ông cò
Những tấm lòng bền bỉ
Cứng như hòn đất chai
Mong đợi một ngày Giải phóng.


Có bao giờ như buổi sáng Xuân nay
Chúng ta bay, nghìn độ lửa, ta bay
Đất đuổi giặc, đất vươn dài bén gót
Mang Cá tan hoang, Phú Bài vỡ mặt
Ngoại ô mở rồi trăm lối ta băng băng
Trái tim hồng lắp đầu súng chống tăng
Ta đã lớn, ơi em, đồng chí
Dưới mái xưa nhìn theo ta ứa lệ
Sức trăm năm nay chuyển xuống lòng đường
Cả ngoại ô làm chiến luỹ sông Hương
Bắn tàu giặc như lá vàng héo rụng
Em gái cứu thương, em trai cầm súng
Mẹ may cờ, em nhỏ đón văn công
Cửa Uỷ ban rực rỡ cờ hồng...

Cảm ơn mẹ sinh con trên thành phố ngàn ngày
Nắng và mưa, mười lăm năm bỡ ngỡ
Nay con lại chào người dưới một vùng đạn lửa
Người đẹp vô cùng với khẩu súng trong tay

Dưới mái nhà xưa
Người chiến sĩ đánh Tây
Mười lăm năm lại có mặt trên bàn thờ
Bạn con đến thắp nén hương thơm ngát
Mắt cha vui phấp phới bóng trăm cờ...

Ngoại ô bừng bừng tiếng hát
Ngực căng phồng trấn giữ Thuận An.
(4-1968 - 4-1969)

[1] Một cụ già nghèo thường kể vè trên các ngã đường thành phố Huế.
[2] Ngày thất thủ Kinh đô: 23 tháng 5 âm lịch (1885).

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Khoa Điềm » Đất ngoại ô