25/04/2024 13:29Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Ngũ đại
Đăng bởi Vanachi vào 22/04/2007 06:33
Nguyên tác
君王城上豎降旗，
妾在深宮那得知。
十四萬人齊解甲，
寧無一個是男兒。
Phiên âm
Quân vương thành thượng thụ hàng kỳ,
Thiếp tại thâm cung na đắc tri.
Thập tứ vạn nhân tề giải giáp,
Ninh vô nhất cá thị nam nhi.Dịch nghĩa
Trên thành cao chúa công trương cờ trắng,
Tại hậu cung thiếp biết chắc việc gì.
Mười bốn vạn binh cởi tung giáp sắt,
Chẳng một ai xứng đáng mặt nam nhi.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Thành cao chúa thượng trương cờ trắng,
Hậu cung hầu thiếp chẳng biết chi.
Vạn quân cởi giáp nhất tề,
Có ai xứng mặt nam nhi đâu nào!
Nhà Đường bị nhà Hậu Lương diệt vào năm 907, sau đó Trung Quốc rơi vào một thời kỳ hỗn loạn, song song với chính quyền trung ương do năm triều đại (Ngũ Đại) kế tiếp nhau cai quản với danh nghĩa hoàng đế, còn có mười nước nhỏ (Thập Quốc) tự xưng vương ở địa phương độc lập với trung ương. Kéo dài tới năm 960 khi Triệu Khuông Dẫn chấm dứt Ngũ Đại, từ từ diệt Thập Quốc, thống nhất Trung Quốc, mở ra nhà Bắc Tống.
Trong số mười nước nhỏ tự chủ thời đó, có nước Tiền Thục rồi Hậu Thục nổi lên ở đất Thục xưa (nay là tỉnh Tứ Xuyên). Ông vua cuối cùng của nước Hậu Thục là Mạnh Sưởng đã phong cho nữ tác giả Từ thị là Hoa Nhị phu nhân. Quân Bắc Tống phá được nước Hậu Thục năm 965, Mạnh Sưởng đầu hàng, bị bắt rồi chết bệnh bảy ngày sau. Khi bị đưa về kinh đô nhà Tống ở Khai Phong (tỉnh Hà Nam ngày nay), Tống Thái Tổ Triệu Khuông Dẫn cho gọi bà đến bắt làm thơ. Bà làm bài thơ này, Tống Thái Tổ rất nể phục.