23/04/2024 17:22Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tam Quốc
Đăng bởi Vanachi vào 06/02/2014 09:29
Nguyên tác
僕夫早嚴駕，
吾行將遠遊。
遠遊欲何之？
吳國為我仇。
將騁萬里塗，
東路安足由？
江介多悲風，
淮泗馳急流。
願欲一輕濟，
惜哉無方舟。
閒居非吾志，
甘心赴國憂。
Phiên âm
Bộc phu tảo nghiêm giá,
Ngô hành tương viễn du.
Viễn du dục hà chi?
Ngô quốc vi ngã cừu.
Tương sính vạn lý đồ[1],
Đông lộ an túc do?
Giang giới đa bi phong,
Hoài, Tứ trì cấp lưu.
Nguyện dục nhất khinh tế,
Tích tai vô phương chu.
Nhàn cư phi ngô chí,
Cam tâm phó quốc ưu.Dịch nghĩa
Sáng sớm, người hầu chuẩn bị xe ngựa,
Ta sắp sửa lên đường đi xa.
Đi xa biết về đâu?
Nước Ngô là kẻ thù của ta.
Muốn vượt qua đường xa vạn dặm,
Mà sao lại đi về đường đông?
Ở bên sông nhiều gió lớn,
Sông Hoài, Tứ chảy xiết.
Muốn vượt qua bờ bên kia,
Mà không có thuyền bè.
Chí ta không phải mong được nhàn cư,
Mà phải cam lòng để mặc việc nước.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Người hầu sớm chuẩn bị,
Ta sắp sửa đi xa.
Đi xa về đâu được?
Nước Ngô, kẻ thù ta.
Muốn vượt hết vạn dặm,
Lại hướng đông về nhà?
Bờ sông nhiều gió thảm,
Hoài, Tứ chảy bôn ba.
Mong nhẹ nhàng vượt sóng,
Thuyền bè chẳng lại qua.
Chí không mong nhàn hạ,
Đứng nhìn việc nước a?
Bài này được làm khoảng năm Hoàng Sơ thứ 4 (223), bày tỏ chí mong muốn được lập sự nghiệp. Theo Tam quốc chí, thời gian đó Tào Thực đang làm Quyên Thành vương, vào triều kinh sư, có tâu với Văn Đế Tào Phi đánh Đông Ngô. Sự việc đó phù hợp với bài thơ này, mong muốn được đánh Ngô mà không muốn đi hướng đông trở về Quyên Thành. Bài thơ này và bài Tặng Bạch Mã vương Bưu 贈白馬王彪 được làm cùng một khoảng thời gian, nhưng sớm hơn một chút. Tào Thực viết bài này khi chuẩn bị lên đường trở về Quyên Thành, còn bài Tặng Bạch Mã vương Bưu được viết khi ông cùng Tào Phi chia hai ngả trên đường về.
[1] Do chữ 途, đường đi. Câu này ám chỉ việc mong mỏi lập nên nghiệp lớn.