27/04/2024 10:52Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 15/03/2020 15:39
Nguyên tác
北人曾號鬼門關，
已識安臨受後顏。
瘴氣鳶飛高亦死，
獸心城隱避猶難。
南溟別佔稱臣輔，
越海從前願據安。
題此恭蒙天眼顧，
勿求廣界必無還。
Phiên âm
Bắc nhân tằng hiệu Quỷ Môn quan,
Dĩ thức an lâm thụ hậu nhan.
Chướng khí diên phi cao diệc tử[1],
Thú tâm thành ẩn tị do nan[2].
Nam minh biệt chiếm xưng thần phụ,
Việt hải tòng tiền nguyện cứ an.
Đề thử cung mông thiên nhãn cố,
Vật cầu quảng giới tất vô hoàn.Bản dịch của Hoàng Giang Phú
Người phương Bắc gọi đây cửa quỷ
Biết vậy còn đến thí mạng sao
Chim cao, chướng khí lăn nhào
Rợ hung, thành ẩn thế nào cho yên
Trời Nam riêng xưng thần nộp cống
Đất Việt này mong sống thái bình
Chữ đề, ngoảnh mặt cho tinh
Chớ tham mở đất, bỏ mình nơi đây
Quỷ Môn quan thuộc Lạng Sơn, giáp Trung Quốc. Người Trung Quốc xưa qua đây nói “Quỷ Môn quan thập nhân khứ, nhất nhân hoàn” (Ải Quỷ Môn, mười người đi, một người trở về) nói về sự hiểm yếu của nơi này.
[1] Trong tờ tâu của Cao Biền với vua Đường có nói phương Nam khí độc ngàn trùng, con diều hâu bay cao cũng bị nhiễm độc tự gãy cánh rơi xuống chết.
[2] Sứ của tổng binh Trương Phụ gửi về nhà Minh có nói: “Dân Nam là kẻ mọi rợ, hung hãn, ngủ không dùng màn, lủi rừng như con sóc, bất thần xuất hiện, dù ta ở trong đồn luỹ cũng bị chúng quấy phá, đánh úp”.