21/04/2024 02:35Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Pháp
Đăng bởi hongha83 vào 23/10/2018 21:18
Nguyên tác
Ah dans ses propres pas que marcher est étrange
Comme tout a changé et comme rien ne change
Cette ville n’est plus la même après vingt ans
Et c’est toujours la même et c’est la même neige
Les étoiles des tours les longs murs le
Manège
Mais la nuit n’est plus noire et j’ai les cheveux blancs
Je ne reconnais plus les endroits où je passe
Pouchkine a traversé depuis longtemps la place
Et maladroitement comme des mots écrits
Les grilles des jardins sur la candeur d’hiver
Semblent recopier pour les couples ses vers
Le long des boulevards faits pour la flânerie...
...ô maisons de rondins
Auvents verts
Palissades
Le voyageur ici reconnaît les façades
La cour où le dvornik alors fendait du bois
Le décor a gardé la même architecture
Mais tout y a changé d’échelle et de mesures
Jusqu’à l’homme de chair et le son de sa voix
Ici tout a grandi tout a changé de rôle
Les ponts mêmes ont pris de la largeur d’épaule
Pour passer par-dessus la nouvelle Moskva
Les quais majestueux dans la pierre l’escortent
La rivière est profonde aux vapeurs qu’elle porte
Et naturellement à la Volga s’en va
Moscou ne cesse pas de croître et de bâtir
Et comme sur son lit se retourne et s’étire
Une femme en rêvant qui trahit ses pensées
Et cherche en son sommeil de nouvelles amours
Moscou de tous côtés étend ses membres lourds
Par les chantiers échelonnés de ses chaussées...
...Ici j’ai tant rêvé marchant de l’avenir
Qu’il me semblait parfois de lui me souvenir
Et ma fièvre prenait dans mes mains sa main nue
Il chantait avec moi les mêmes chansons folles
Je sentais son haleine et déjà nos paroles
Traduisaient sans effort les choses inconnues
Ici j’ai tant aimé la nuit et le silence
Tant de fois égaré mes pas comme une enfance
Tant de fois à plaisir j’ai perdu mon chemin
Tant de fois retrouvé mes fantômes en loques
Ombres de mon passé dans un pereoulok
Dont le nom m’échappait comme l’eau de la main
Que j’ai finalement au fond de ma rétine
Confondu ce qui vient et ce que j’imagine
Sans savoir que tout songe est le deuil d’aujourd’hui
Que l’homme voit la flamme et ne peut pas la dire
Et s’il ne se perd plus où nos yeux se perdirent
Plus tard par d’autres feux ses yeux seront séduits
L’histoire entre nos doigts file à telle vitesse
Que devant ce qui fut demain dira
Qu’était-ce
Oublieux des refrains ou notre cœur s est plu
Comment s’habituer à ce qui nous dépasse
Nous avons appelé notre cage l’espace
Mais déjà ses barreaux ne nous contiennent plus
Pour borner l’existence à notre témoignage
En vain de nos tombeaux nous marquons les gagnages
La luzerne franchit la pierre et se déploie
Et nos miroirs polis auront à reconnaître
Non les flambeaux défunts mais ceux-là qui vont naître
Et non pas notre songe et non pas notre loi
Dans ce siècle où la guerre atteignait au solstice
Les hommes plus profonde et noire l’injustice
Vers l’étoile tournaient leurs yeux d’étonnement
Et j’étais parmi eux partageant leur colère
Croyant l’aube prochaine à toute ombre plus claire
A tout pas dans la nuit croyant au dénouement
Étoile on oubliait les douleurs et la crainte
Le minotaure à ce détour du labyrinthe
Étoile comme une eau dans notre aridité
Toi qu’on pouvait toucher en montant la colline
Étoile si lointaine étoile si voisine
Étoile sur la terre étoile à ma portée
Je mettais son contraire au lieu de toute chose
J’imaginais la vie et ses métamorphoses
Comme une féerie énorme et machinée
C’était un jardin bleu tintant comme un cristal
Où les pieds fabuleux marchaient sur des pétales
Et cependant les fleurs jamais n’étaient fanées
J’attendais un bonheur aussi grand que la mer
Et de l’aube au couchant couleur de la chimère
Un amour arraché de ses chaînes impies
Mais la réalité l’entend d’une autre oreille
Et c’est à sa façon qu’elle fait ses merveilles
Tant pis pour les rêveurs tant pis pour l’utopie
Le printemps s’il fleurit et l’homme enfin s’il change
Est-ce opération des elfes ou des anges
Ou lignes de la main pour les chiromancies
On sourira de nous comme de faux prophètes
Qui prirent l’horizon pour une immense fête
Sans voir les clous perçant les paumes du Messie
On sourira de nous pour le meilleur de l’âme
On sourira de nous d’avoir aimé la flamme
Au point d’en devenir nous-mêmes l’aliment
Et comme il est facile après coup de conclure
Contre la main brûlée en voyant sa brûlure
On sourira de nous pour notre dévouement
Quoi je me suis trompé cent mille fois de route
Vous chantez les vertus négatives du doute
Vous vantez les chemins que la prudence suit
Eh bien j’ai donc perdu ma vie et mes chaussures
Je suis dans le fossé je compte mes blessures
Je n’arriverai pas jusqu’au bout de la nuit
Qu’importe si la nuit à la fin se déchire
Et si l’aube en surgit qui la verra blanchir
Au plus noir du malheur j’entends le coq chanter
Je porte la victoire au cœur de mon désastre
Auriez-vous crevé les yeux de tous les astres
Je porte le soleil dans mon obscBản dịch của Đào Xuân Quý
Thật kỳ lạ ta đi vào bước cũ
Như tất cả đổi thay như chẳng gì thay đổi
Sau hai mươi năm thành phố chẳng như xưa
Nhưng lại vẫn phố xưa vẫn tuyết bấy giờ
Sân quần ngựa Thành đài Sao đỉnh tháp
Đêm thôi đen và tóc mình đã bạc
Tôi không nhận ra những nơi mình qua lại
Puskin xưa đã từng qua chỗ đó
Song cửa vườn đây như những chữ ngoằn ngoèo
Chừng viết lên trên đông lạnh trắng phau
Để chép lại những vần thơ êm dịu
Cho những cặp tình nhân trên quãng đường đi dạo...
... Ôi những nhà gỗ Những hiên xanh Rào giậu
Người qua đây nhận rõ mặt tường quen
Sân này chỗ bác canh vườn bửa củi
Khung cảnh đó vẫn còn nguyên nếp cũ
Nhưng tất thảy hôm nay thay vóc đổi hình
Cho đến con người xương thịt cả âm thanh
Đây tất cả đã lớn rồi thay vị trí
Những cầu cũ cũng rộng vai dài vế
Để bước ngang dòng sông mới Mátxcơva
Những bến uy nghi theo sông vào nẻo đá
Sông càng thẳm trong màu hơi nước toả
Và điềm nhiên tiến thẳng đến Volga
Mátxcơva luôn trưởng thành xây dựng
Như người đàn bà trăn trở mãi trong đêm
Đang cơn mơ để lộ cả tâm tình
Trong giấc ngủ kiếm tìm tình yêu mới
Mátxcơva chìa tay ra mọi nẻo
Qua những công trường rải khắp mặt đường đi...
...Nơi đây tôi đã từng mơ ước cảnh tương lai
Cho đến nỗi đôi lần như tưởng nhớ
Niềm phấn khởi nắm bàn tay trần trụi
Của ngày mai ngay ở giữa tay tôi
Cùng hát lên những điệu hát say sưa
Đã nói được dễ dàng bao chuyện mới
Nơi đây tôi đã yêu đêm và yêu cảnh lặng yên
Như tuổi thơ tôi lạc bước đã bao lần
Bao nhiêu bận không tìm ra lối cũ
Bao lần gặp những bóng ma rách rưới
Bóng ngày qua trong ngõ cụt âm u
Mà tuổi tên đã thoát khỏi lòng tôi
Và có lẽ cuối cùng tôi lẫn lộn
Trong mắt tôi thực mộng cả đôi nơi
Đâu biết mơ là tang chế của hôm nay
Người thấy lửa nhưng không sao nói được
Nếu không lạc nơi mắt ta thường vẫn lạc
Thì mai đây người sẽ lại mê theo nhiều lửa khác
Qua kẽ tay lịch sử chạy băng băng
Việc hôm qua mai đã thấy lạ lùng
Ta quên những điệu xưa lòng vẫn mến
Làm sao quen những gì đang xuất hiện
Chiếc lồng ta ta vẫn gọi không gian
Đến hôm nay cũng chật chội vô cùng
Ta uổng công trên bãi cỏ mộ ta
Ghi dấu vết để khoanh vùng cuộc sống
Cỏ tươi tốt vượt qua nền đá lạnh
Gương ta mòn rồi đây cũng phải soi
Những ngọn đuốc mới sinh không phải đuốc chết rồi
Không phải mộng không là quy luật cũ
Đây thế kỷ chiến tranh vào cực độ
Và công lý chìm sâu trong bóng tối
Những con người kinh ngạc ngẩng tìm sao
Cùng nhân dân tôi chia sẻ mối căm thù
Bình minh sẽ sáng hơn nghìn bóng tối
Trong đêm dày tin vững ở ngày mai
Sao ơi sao Người ta quên sợ hãi đau thương
Con quỷ dữ nơi ngoặt vào nẻo rối
Sao như nước đến chỗ ta cằn cỗi
Lên đồi cao là đến được bên người
Sao rất gần Sao cũng rất xa xôi
Sao dưới đất nơi tầm tay với được
Nhìn sự vật tôi thấy điều trái ngược
Tưởng tượng đời cùng bao cuộc đổi thay
Như câu chuyện thần tiên phù phép cao dày
Một vườn xanh lanh lảnh tựa pha lê
Chân huyền diệu bước trên nghìn cánh đẹp
Nhưng hoa kia không tàn tạ bao giờ
Tôi chờ đợi một trùng dương hạnh phúc
Một tình ái không vướng dây trần tục
Suốt bình minh đến chiều xẩm mơ hồ
Nhưng cuộc đời thực tại chẳng nghe cho
Đời tạo những diệu kỳ theo kiểu khác
Mặc những kẻ hão huyền say mộng ước
Phải chăng bởi thần tiên gieo phép lạ
Hay bởi đường chỉ tay theo các thầy tướng số
Nên người đổi thay và xuân sẽ nở hoa
Họ sẽ cười ta như những kẻ dại khờ
Tưởng trước mặt chỉ linh đình mở hội
Mà chẳng thấy lỗ đinh trong lòng tay Đức chúa
Họ sẽ cười ta vì phẩm chất tâm hồn
Vì ta đã vô cùng yêu ngọn lửa
Đến hiến mình như một lũ thiêu thân
Dễ dàng thay khu công việc đã xong
Mới lên tiếng chống lại người lâm sự
Họ cười cả tấm lòng ta tận tuỵ
À tôi đã trăm nghìn phen lạc bước
Anh ca tụng đức hoài nghi tiêu cực
Anh đã khoe những đường lối khôn ngoan
Vâng tôi chịu mất đời tôi giày dép tiêu mòn
Nằm trong hố tôi đếm từng vệt máu
Tôi sẽ chẳng đến tận cùng đêm tối
Nhưng hề chi khi đêm sẽ xé màn
Và bình minh trỗi dậy trắng không gian
Nghe gà gáy giữa đêm dày đau khổ
Tôi mang sẵn trong lòng tôi thắng lợi
Cho dù anh đập vỡ mắt trăm sao
Trong tối đen tôi mang sẵn mặt trời