18/04/2024 18:22Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 04/06/2016 15:10
Nguyên tác
何物閨房一女流，
剛腸凜凜日霜秋。
胡人可忍欺孤子，
姜氏何容負丈夫。
月炤頹城高節白，
霜侵貞石淚痕留。
陳朝二百年天下，
誰是人家的好逑。
Phiên âm
Hà vật khuê phòng nhất nữ lưu,
Cương trường lẫm lẫm nhật sương thu.
Hồ nhân khả nhẫn khi cô tử[1],
Khương thị[2] hà dung phụ trượng phu.
Nguyệt chiếu đồi thành cao tiết bạch,
Sương xâm trinh thạch lệ ngân lưu.
Trần triều nhị bách niên thiên hạ,
Thuỳ thị nhân gia đích hảo cầu.Dịch nghĩa
Vẻ chi một người con gái ở chốn phòng khuê
Tấm lòng cương liệt bừng bừng như mặt trời và sương mùa thu
Người Hồ có thể nỡ lòng lừa dối người con mồ côi
Họ Khương mặt mũi nào lại phụ bạc với chồng
Trăng rọi thành hoang tiết cao càng thêm rạng tỏ
Sương rơi trên đá, ngấn lệ vẫn như nguyên
Thiên hạ nhà Trần trong hai trăm năm
Ai thực là nhà tốt duyên đôi lứaBản dịch của Nguyễn Văn Bách
Vẻ chi chút phận khuê phòng,
Mà gan ví tựa vừng hồng sương thu.
Lừa ngôi hoạ có giặc Hồ,
Gái Khương đâu lãng tình xưa phụ chồng.
Thành hoang trăng dãi tiết trong,
Đá trinh sương đọng ngấn dòng lệ sa.
Hai trăm năm ấy bấy giờ,
Hỏi ai đáng mặt xe tơ hảo cầu.
[1] Lừa dối con côi. Thạch Lặc đời Đông Tấn có nói: "Tào Tháo và Tư Mã Ý lừa dối con côi, vợ của người ta mà lấy thiên hạ". Con côi ở đây là nói vua Thiếu đế nhà Trần bị Hồ Quý Ly ức hiếp.
[2] Nàng Khương. Tương truyền, khi xây thành, một đoạn tường ở cổng đông cứ vừa xây xong lại bị đổ, Hồ Quý Ly nghi người đôn đốc công việc là Trần Công Sỹ làm phản nên đem chém. Biết chồng oan, nàng Bình Khương kêu mãi không thấu, bèn đập đầu vào đá mà chết. Trong đền thờ nàng (ở sát chân thành Nhà Hồ về phía Đông), có phiến đá còn vết lõm, dân gian cho rằng, đó là dấu in vầng trán của nàng Bình Khương.