29/03/2024 09:09Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tống Thiêm hiến Vũ Đại Bản phó Giao Chỉ tham tán Anh quốc công
送僉憲武大本赴交阯參贊英國公

Tác giả: Trần Liễn - 陳璉

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Minh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 26/01/2018 11:21

 

Nguyên tác

新承恩命出鑾坡,
萬里交州喜再過。
公館清風榮使節,
蠻溪明月聽夷歌。
藩臣才略唐都護,
征虜威名漢伏波。
聞道分茅銅柱在,
古今勛業共峨峨。

Phiên âm

Tân thừa ân mệnh xuất Loan Pha[1],
Vạn lý Giao Châu hỉ tái qua.
Công quán[2] thanh phong vinh sứ tiết,
Man khê minh nguyệt thính Di ca.
Phiên thần tài lược Đường đô hộ[3],
Chinh lỗ uy danh Hán Phục Ba[4].
Văn đạo Phân Mao[5] đồng trụ tại,
Cổ kim huân nghiệp cộng nga nga.

Bản dịch của phanlang @www.tvvn.org

Xuất Hàn Lâm thừa ơn mưa móc,
Đến Giao Châu vạn dặm lại qua.
Vẻ vang công quán gió hoà,
Suối Nam trăng sáng nghe ca Việt lành.
Đường đô hộ nổi danh mưu hiểm,
Hán Phục Ba xâm chiếm tài cao.
Cột đồng sụp núi Phân Mao,
Xưa nay tạm gọi công lao cũng nhiều.
Thiêm hiến tức Thiêm đô ngự sử 僉都御史. Thời xưa Ngự sử đài được gọi Hiến đài. Đời Minh, Đô sát viện lập Tả hữu thiêm đô ngự sử gọi là Thiêm hiến. Ngự sử đài là cơ quan cao nhất ở trung ương coi về pháp luật, nhằm kiểm soát, đàn hặc quan viên mọi cấp. Tham tán là chức quan tham khảo, tham sự, cố vấn, bàn mưu tính kế cho chủ soái.

Anh quốc công tức Trương Phụ 張輔 (1375-1449), được phong Anh quốc công vì có công xâm chiếm An Nam (từ 1406 đến 1415 Trương Phụ đã qua đánh An Nam 4 lần vì người Việt luôn nổi dậy chống lại sự cai trị tàn bạo của quân Minh). Năm 1449 Trương Phụ theo Minh Anh Tông đánh con Thoát Hoan 脫懽 tên Ngoã Lạt 瓦剌, còn gọi là Thái sư Hoài Vương 太師淮王. Bị vây đánh tại Thổ Mộc Bảo (dải biên giới nằm giữa Cư Dung Quan và Đại Đồng), toàn quân Minh bị tiêu diệt, Minh Anh Tông bị bắt làm tù binh, 66 đại thần danh tướng tử trận trong đó có Trương Phụ.

[1] Tức Kim Loan pha 金鑾坡 (Hàn lâm viện) đặt gần điện Kim Loan (chỗ vua thiết triều).
[2] Nhà cửa, khách quán tại các nược bị chiếm đóng, đặt làm nơi tiếp sứ giả của vua Trung Hoa.
[3] Chức trưởng quan Đô hộ phủ do Hán, Đường đặt ra để cai trị các nước bị chiếm đóng.
[4] Mã Viện đời Hán được phong Phục Ba tướng.
[5] Tức Phân Mao lĩnh, một núi nằm trên biên giới Trung - Việt, nằm phía tây Khâm Châu, Quảng Tây, tương truyền có cột đồng do Mã Viện chôn, đánh dấu cực nam của đế quốc Hán.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Trần Liễn » Tống Thiêm hiến Vũ Đại Bản phó Giao Chỉ tham tán Anh quốc công