25/04/2024 17:55Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nguyên
Đăng bởi Vanachi vào 06/11/2018 00:26
Nguyên tác
寸舌摧驕悍，
忠誠信可施。
勳名標柱日，
慷慨請纓時。
非止包茅貢，
終防薏苡私。
此行君有策，
會見靜王師。
Phiên âm
Thốn thiệt tồi kiêu hãn,
Trung thành tín khả thi.
Huân danh tiêu trụ[1] nhật,
Khảng khái thỉnh anh[2] thì.
Phi chỉ bao mao[3] cống,
Chung phòng ý dĩ[4] tư.
Thử hành quân hữu sách,
Hội kiến tĩnh vương sư.Bản dịch của nhóm Trần Kính Hoà
Tấc lưỡi phục kiêu ngạnh,
Trung thành dùng rất hay.
Công danh ngày dựng trụ,
Khẳng khái lúc xin dây.
Bao mao đủ cống lễ,
Ý dĩ phòng riêng tây.
Ông đi có kế hoạch,
Vương sư yên có ngày.
Bài thơ này được làm khi tiễn Triệu Tử Kỳ (tức Lễ bộ lang trung Triệu Kỳ Di 趙期頤, tự Tử Kỳ 子期), sứ thần nhà Nguyên trong một lần được phái sang nhà Trần nước ta, được chép trong An Nam chí lược.
[1] Điển nói về Mã Viện dựng đồng trụ.
[2] Điển nói về Chung Quân xin dây dài để đi trói vua Nam Việt.
[3] Bao mao là cỏ ống. Nước nhỏ không có của báu cống hiến, thì cống một xe cỏ bao mao, để thiên tử dùng trong việc tế lễ.
[4] Mã Viện lúc ở Giao Chỉ, thường ăn hạt ý dĩ để thân thể được nhẹ nhàng, giảm dục và chống lại chướng khí. Hạt ý dĩ ở phương nam to, Viện muốn đem về trồng. Khi rút quân, Viện cho chở về một xe, người bấy giờ cho là Viện chở châu ngọc ở phương nam về, bọn quyền quý nhìn vào. Viện bấy giờ được vua yêu, nên không để ý tới. Sau khi Viện chết, có người dâng thư cáo về việc này, cho là xe trước đây chở Viện về toàn là châu ngọc.