26/04/2024 06:04Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Vãn Đường
Đăng bởi Diệp Y Như vào 15/08/2010 02:53
Nguyên tác
匝路亭亭艷，
非時裛裛香。
素娥惟與月，
青女不饒霜。
贈遠虛盈手，
傷離適斷腸。
為誰成早秀？
不待作年芳。
Phiên âm
Táp lộ đình đình diễm,
Phi thì ấp ấp hương.
Tố nga[1] duy dữ nguyệt,
Thanh nữ[2] bất nhiêu sương.
Tặng viễn hư doanh thủ[3],
Thương ly thích đoạn trường.
Vị thuỳ thành tảo tú?
Bất đãi tác niên phương.Dịch nghĩa
Cây mai bên đường rành rành đẹp biết bao,
Chưa đến mùa đã nở hoa, hương xông vào áo người.
Chỉ có Tố nga riêng giỡn trong trăng,
Mà Thanh nữ lại không giáng sương.
Dẫu có mai nhưng chỉ gởi tặng người nơi xa tay không,
Nỗi đau đớn biệt ly như đứt từng khúc ruột.
Hoa vì ai mà nở sớm đẹp đẽ như thế?
Chẳng cần chờ lúc sang xuân.Bản dịch của Lê Quang Trường
Bên đường khoe dáng thanh tân,
Trái mùa hương vẫn xâm khăn áo người.
Tố nga riêng giỡn trăng ngời,
Cô nàng Thanh nữ biếng chơi sương mù.
Tay không tặng kẻ xa vời,
Biệt ly đau đớn rã rời tâm can.
Hoa vì ai nở sớm hơn?
Chẳng cần chờ lúc sang xuân khoe màu.
Bài thơ làm năm Khai Thành thứ tư (839), tác giả mượn cảnh mai nở sớm gửi gắm tâm tình. Bài thơ ý nói mình tuổi trẻ tài hoa mọi người biết đến nhưng không được ai tiến cử, lại còn bị kẻ tiểu nhân bài xích khiến phải lưu lạc khổ sở. Phù Phong nay là huyện Phù Phong tỉnh Thiểm Tây.
[1] Hằng nga.
[2] Nữ thần nắm giữ việc làm sương tuyết.
[3] Sách "Kinh Châu ký" chép: "Lục Khải và Phạm Hoa (có chỗ chép là Lộ) chơi với nhau rất thân, từ Giang Nam, ông gửi một cành mai đến Trường An tặng cho Hoa và đề bài thơ rằng: Chiết mai phùng dịch sứ, ký dữ Lũng Đầu nhân. Giang Nam vô sở hữu, liêu tặng nhất chi xuân". Ở đây ý tác giả nói chỉ tặng tay không chứ không bẻ mai.