27/04/2024 09:40Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 30/05/2010 10:25
Kém danh vì bởi nước thăng trầm,
Vùng vẫy không lên nỗi cạn dằm[1].
Khép háng anh hùng ngồi thở vắn,
Khoanh tay hào kiệt đứng than thầm.
Trong dò hàng giặc chưa xong giá[2],
Ngoài ngóng tin triều đã bặt tăm.
Chẳng biết bao giờ hồi phục lại,
Một tay buồm lái để ai cầm.
Theo Định Tường Thủ khoa Nguyễn Hữu Huân tiểu truyện (sách cũ, không rõ tác giả) thì bài này do ông làm lúc bị giam cầm ở đảo Cayenne. Tuy nhiên theo nghiên cứu của các tác giả sách Nguyễn Hữu Huân: nhà yêu nước kiên cường, nhà thơ bất khuất, thì bài này được ông sáng tác trong khoảng thời gian bị quản thúc tại nhà Tổng đốc Phương ở Sài Gòn. Vì lẽ đó, nhóm tác giả sách đã đặt tên cho bài thơ như trên.
[1] Vết thuyền kéo trong bùn hoặc vết nước rẽ ra khi thuyền đi qua. Cạn dằm ở đây có nghĩa như là gặp lúc nước cạn, bị sa lầy.
[2] Tác giả muốn đề cập tới tình hình ngoại giao giữa triều đình nhà Nguyễn và thực dân Pháp trước Hoà ước Giáp Tuất (1874).