28/04/2024 22:33Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 26/03/2022 09:29
Nguyên tác
嫋嫋東風日正晴，
江頭紅紫百僚迎。
奉先恩孝誠心篤，
接下思恭泰道明。
志士欲窮千古學，
健兒尤尚一時名。
畜文懿德需泥日，
四境無虞樂治平。
Phiên âm
Niểu niểu đông phong nhật chính tình,
Giang đầu hồng tử bách liêu nghinh.
Phụng tiên ân hiếu thành tâm đốc,
Tiếp hạ tư cung thái đạo minh.
Chí sĩ dục cùng thiên cổ học,
Kiện nhi vưu thượng nhất thời danh.
Súc văn ý đức nhu nê nhật[1],
Tứ cảnh vô ngu lạc trị bình.Dịch nghĩa
Gió từ hướng đông, tức gió mùa xuân phất phất, nắng hồng lên,
Đầu sông, ánh lên áo hồng, áo tía của các quan trong triều ra nghênh đón.
Dốc tấm lòng thành, lấy chữ hiếu thờ tổ tiên,
Quý trọng đạo lớn, lấy điều kính tiếp kẻ dưới.
Là kẻ sĩ thì phải dốc chí lo học mãi mãi,
Là nam nhi thì phải có danh tiếng ở đời.
Phải có đức, có tài để bảo vệ đất nước, phòng khi có giặc giã,
Khi bốn phương vô sự thì an hưởng thái bình.Bản dịch của Phạm Thuý Lan
Gió xuân nhè nhẹ nắng hồng tươi,
Màu áo đón nghênh nhuộm đỏ trời.
Thờ phụng hết lòng, tiên tổ thấu,
Kính yêu nhất mực, bá quan noi.
Học siêng kẻ sĩ đầu thông tuệ,
Tu giỏi nam nhi tiếng rạng ngời.
Tài đức gắng công, lo giữ nước,
Bình an hưởng phúc mãi ngàn đời.
Khi thuyền nhà vua vào bến Thuý Ái (ở vùng Thanh Trì) thì trăm quan và cố lão đã chờ đón ở đấy, nên vua có thơ này.
[1] Do chữ “nê nhu”, rút từ quẻ Nhu trong Kinh Dịch: “Nhu vu nê, trí khấu chí” (Ngập đến bùn, ấy là giặc đến), ý nói nước có loạn.