20/04/2024 06:56Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi Vanachi vào 01/01/2008 15:31
Nguyên tác
斗靡夸多費覽觀，
陸文猶恨冗於潘。
心聲只要傳心了，
布谷瀾翻可是難。
Phiên âm
Đấu mỹ khoa đa[1] phí lãm quan,
Lục văn do hận nhũng ư Phan.
Tâm thanh chỉ yếu truyền tâm liễu,
Bố cốc[2] lan phiên[3] khả thị nan (nạn).Dịch nghĩa
Đua tranh hoa mỹ phí cả công xem,
Văn Lục Cơ so với Phan Nhạc còn rối rắm.
Tiếng nói từ tâm chỉ cốt để biểu đạt tâm mà thôi,
Như bố cốc nhiều lời thì thật là tai hoạ.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Đua tranh hoa mỹ phí công đọc,
Văn Lục rườm rà sánh với Phan.
Tiếng lòng chỉ cốt truyền lòng vậy,
Bố cốc nhiều lời hoạ đến gần.
Nguyên chú: "Lục vu nhi Phan tịnh, ngữ kiến Thế thuyết" 陸蕪而潘淨，語見《世說》 (Lục tạp mà Phan trong, xem trong sách Thế thuyết). Bài này luận thơ Lục Cơ 陸機 và Phan Nhạc 潘岳, tề danh đời Tây Tấn. Trong Thế thuyết tân ngữ, Tôn Hưng Công 孫興公 viết: "Phan văn thiển nhi tịnh, Lục văn thâm nhi vu" 潘文淺而凈，陸文深而蕪 (Văn Phan Nhạc nông mà trong, văn Lục Cơ sâu mà tạp). Ở đây Nguyên Hiếu Vấn muốn nói, thơ ca phải thể hiện tình cảm chân thật, từ tấm lòng phát ra, phản đối khoa trương hoa mỹ nặng về hình thức.[/cmt]
[1] Hàn Dũ trong Tống Trần tú tài đồng tự viết: "Độc thư dĩ vị tự, toản ngôn dĩ vị văn, phi dĩ khoa đa nhi đấu mỹ dã" 讀書以為學，纘言以為文，非以誇多而鬥靡也 (Đọc sách bởi vì chữ, nối lời bởi vì văn, không phải vì khoe đấu hoa mĩ).
[2] Chim bố cốc (tiếng Việt thường gọi là chim bồ cốc), tiếng kêu nghe như "bố cốc".
[3] Hình dung lời nói tuôn ra cuồn cuộn như sóng. Thơ Tô Thức: "Khẩu giác lan phiên như bố cốc" 口角瀾翻如布谷 (Lời khoa trương tuôn ra cuồn cuộn như bố cốc).