20/04/2024 08:14Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 26/03/2022 22:27
Nguyên tác
天地鐘靈啓上都，
長山一帶號神符。
峰攢屹屹撑雲表，
壁立層層到海隅。
槊嶺冗肱扶國脈，
藍鄉城郭壯皇圖。
美哉形勢眞堪寶，
徐式休談事有無。
Phiên âm
Thiên địa chung linh khởi thượng đô,
Trường sơn nhất đới hiệu Thần Phù.
Phong toàn ngật ngật sanh vân biểu,
Bích lập tằng tằng đáo hải ngung.
Sóc lĩnh[1] nhũng quăng phù quốc mạch,
Lam hương[2] thành quách tráng hoàng đồ.
Mỹ tai hình thế chân kham bảo,
Từ Thức[3] hưu đàm sự hữu vô.Dịch nghĩa
Khí trời đất hun đúc mở ra cảnh thượng đô,
Một dải núi gọi là núi Thần Phù.
Chóp đứng chót vót chạm mây chân trời,
Vách dựng lớp lớp ra tận góc biển.
Núi Sóc là chân tay phò vận nước,
Làng Lam là thành quách giữ bền ngôi vua.
Hình thế núi thật đẹp, đáng của báu,
Chuyện Từ Thức có hay không xin miễn bàn.Bản dịch của Phạm Thuý Lan
Thần Phù một dải trải thênh thang,
Trời đất dựng nên cảnh rỡ ràng.
Đỉnh chạm mây trời cao chót vót,
Vách trùm góc biển rộng mênh mang.
Làng Lam thành quách bền ngôi cả,
Núi Sóc chân tay vững cột rường.
Hình thế núi non dường báu vật,
Có không Từ Thức chuyện thôi bàn.
Núi Thần Phù là dải núi liền cửa biển Thần Phù, ranh giới giữa tỉnh Ninh Bình và tỉnh Thanh Hoá.
[1] Núi Sóc ở huyện Vĩnh Lộc, là đất phát tích chúa Trịnh. Núi không ở gần Thần Phù nhưng câu thơ liên tưởng đến do ý tác giả khi qua đất Thanh Hoá thì nghĩ đến công ơn lớn lao của vua Lê, chúa Trịnh.
[2] Tức làng Lam Sơn, nơi Lê Lợi tụ hội nghĩa binh, dựng cờ khởi nghĩa chống Minh và cũng là đất phát tích dòng họ Lê.
[3] Trong dãy núi Thần Phù có hang Từ Thức. Tục truyền Từ Thức vào núi hái thuốc gặp tiên rồi quên về nhà. Khi nhớ về nhà thì chỉ gặp được đứa cháu cách 7 đời rồi. Từ Thức buồn rầu lại ra đi. Từ đó người đời đặt tên là hang Từ Thức.