25/04/2024 17:58Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 19/12/2005 19:19
Nguyên tác
征夫懷往路，
夜色尚蒙蒙。
月落猿聲外，
人行虎跡中。
力衰常畏露，
髮短不禁風。
野宿逢樵者，
相憐不在同。
Phiên âm
Chinh phu hoài vãng lộ[1],
Dạ sắc thượng mông mông.
Nguyệt lạc viên thanh ngoại,
Nhân hành hổ tích trung.
Lực suy thường uý lộ[2],
Phát đoản bất cấm phong.
Dã túc phùng tiều giả,
Tương liên bất tại đồng[3].Dịch nghĩa
Khách lữ hành nghĩ đến con đường trước mặt
Sắc trời đêm vẫn còn mờ mờ
Trăn lặn ngoài nơi có tiếng vượn hú
Người đi trong chốn cọp in dấu chân
Sức yếu thường sợ sương móc
Tóc ngắn không ngại gió thổi
Đêm ngủ nơi đồng quê gặp người đốn củi
Thương nhau không vì chỗ giống nhauBản dịch của Quách Tấn
Nghĩ đường trước mặt mà lo,
Trời mai còn vướng lờ mờ bóng đêm.
Ngoài nơi vượn hú trăng chìm,
Trong nơi cọp dạo im lìm người đi.
Sương đầm những ngại lực suy,
Mái đầu tóc ngắn sợ gì gió tung.
Quán quê gặp gỡ tiều ông,
Thương nhau há tại cảnh đồng mà thương.
Phượng Hoàng: từ Hà Tĩnh đi vào có núi Phượng Hoàng. Năm Giáp Tý (1804) Nguyễn Du đương làm tri phủ Thường Tín thì bị bệnh, xin từ chức. Về quê nghỉ được hơn một tháng lại có chỉ gọi vào kinh. Bài này làm trên đường tới kinh và mở đầu cho tập Nam trung tạp ngâm.
[1] Con đường sắp đi qua.
[2] Chữ “lộ” 露 ở đây là sương móc. Có chỗ chép chữ 路 “lộ” là đường là không đúng, vì ở câu đầu đã nói đến 往路 “vãng lộ” rồi.
[3] Thường thường thì “đồng bệnh tương liên”. Nhưng đối với trường hợp này thì không đồng cảnh ngộ, không đồng tâm sự, nhưng vẫn thương nhau.