24/04/2024 15:27Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 19/12/2005 01:01
Nguyên tác
太虛一點大觀之，
天地無功萬物資。
在日茅茨猶不剪，
後身香火更何為。
一中心法開群帝，
千古崇祠對九疑。
曾向許由讓天下，
聖人名實有誰知。
Phiên âm
Thái hư nhất điểm đại quan chi,
Thiên địa vô công[1] vạn vật ti (tư).
Tại nhật mao tì do bất tiễn,
Hậu thân hương hoả cánh hà vi.
Nhất trung tâm pháp khai quần đế,
Thiên cổ sùng từ đối Cửu Nghi[2].
Tằng hướng Hứa Do[3] nhượng thiên hạ,
Thánh nhân danh thực[4] hữu thuỳ tri.Dịch nghĩa
Một điểm trong thái hư xem ra rất lớn
Trời đất vô công, muôn vật được nhờ
Lúc sống, ở nhà lợp cỏ tranh còn không cắt
Chết rồi hương khói để làm chi?
Tâm pháp “giữ đạo trung” mở lối cho các vua chúa đời sau
Ngôi đền cao nghìn thuở đối mặt núi Cửu Nghi
Từng muốn nhường thiên hạ cho Hứa Do
Danh và Thực của bậc thánh nhân có ai biếtBản dịch của Đặng Thế Kiệt
Một điểm Thái hư mà thật lớn
Thấm nhuần muôn vật lẽ vô vi
Mái tranh sống trước không chăm cắt
Hương khói chết rồi cúng bái chi?
Tâm pháp “nhất trung” truyền hậu thế
Đền cao nghìn thuở đối non Nghi
Muốn nhường thiên hạ cho ông Hứa
Danh, Thực nào ai có biết gì?
Đế Nghiêu: Vị vua thời cổ. Sau truyền ngôi cho vua Thuấn 舜.
[1] Các vua thánh theo lẽ vô vi mà muôn dân được nhờ: “Nghiêu Thuấn vô vi nhi trị” 堯舜無為而治.
[2] Núi thuộc tỉnh Hồ Nam.
[3] Tự Vũ Trọng 武仲, ẩn ở Kì Sơn 箕山. Vua Nghiêu 堯 đem nhường thiên hạ mà không nhận.
[4] Hứa Do nói với vua Nghiêu: “Ông làm vua, thiên hạ đã bình trị rồi. Bây giờ bảo tôi thay thế thì tôi vì danh à ? Danh chỉ là khách, Thực mới là chủ.”