28/04/2024 02:50Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 28/06/2020 06:12
(Quan “Sao khá một ngày không ngươi ấy” bảy vần)
Ngoài chốn thư hiên phong cảnh nhiều,
Năm ba cần trúc một xinh sao!
Ấy khách Tương giang[1] chiều yểu điệu,
Hay hồn Tấn đại[2] người thanh cao.
Mạch đầu khoe xanh biếng tranh liễu,
Đỗng khẩu đua hồng khôn tựa đào.
Chủ nhân với trúc có duyên cũ,
Tìm nơi thanh nhã đem trồng vào.
Rằng năm Bảo Đại kỷ nguyên hạ,
Rời thú thôn quê ra phố sá.
Nhuệ giang phong vị cảnh Hà Đông,
Sông dài chợ lớn xinh xinh tá.
Kinh doanh mua đất xây lên nhà,
Thư thất thư hiên tạm đủ cả.
Trước chỗ thư hiên gì khá giồng?
Nghĩ đi nghĩ lại khóm trúc khá.
Đem từ cố lý ra giồng giọt,
Trải xuân sang hè đã xanh tốt.
Mấy cành tiêu sái xịch lâm phong,
Một áng sâm si vừa ẩn nguyệt.
Măng vừa mới phát rễ nới sinh,
Hư vốn là tâm trực là tiết.
Dung quang phí thuý[3] phẩm san hô[4],
Đành phẩm không hai dung có một.
Cố nhân tiêu tức đấy là đây,
Cùng bạn Thi Thư kể những ngày.
Cành rung tuyết án quyển vàng ngỏ,
Lá điểm huỳnh song ao mực đầy.
Vẫn bảo quyên quyên[5] nhiều sắc đẹp,
Ai ngờ tế tế[6] có hương bay.
Ta ăn thà rằng không có thịt,
Ta ở há nên không có mày.
Rỗng tuếch lòng mày thói tục không,
Đố ai pha đục được vào trong.
Thất hiền[7] nay Hướng mai Kê, Nguyễn,
Tứ hữu[8] chiều mai sớm cúc, tùng.
Ngõ rậm mới hay hồn Tưởng sĩ[9],
Mình gày thêm quý giá Tô công[10].
Ai lên thăm bến sông Kỳ[11] tá,
Hỏi khách tương tri để bạn cùng.
Trưởng thịnh sau này sẽ đợi ngươi,
Cành tiêu[12] một tuổi một thêm dài.
Muôn hàng đắc vũ xem long hoá,
Nghìn mẫu lăng vân để phượng chơi.
Trong cửa Thi Thư nhiều lạc thú,
Gió quang trăng tễ một bầu trời.
Sen nhà Liêm Khê liễu nhà Thiệu[13],
Cùng sen cùng liễu cùng tài bồi,
Vấn thảo tầm hoa như nước chảy,
Tri kỷ cùng ngươi đà có mấy.
Yêu mai yêu cúc xưa những ai?
Say đắm hải đường nay vẫn thấy.
Ngươi là sĩ chi viên thông dư?
Ngươi là nho chi quân tử vậy.
Chủ nhân chiều sớm bạn cùng ngươi,
Một ngày sao khá không ngươi ấy!
[1] Nước mắt hai bà Nga Hoàng, Nữ Anh rẩy lên cây trúc ở Tương giang,
trúc Tương giang đều thành hoa điểm.
[2] Vương Tử Du đời Tấn là kể phong lưu, ở đâu trồng trúc đấy, nói rằng sao khá một ngày không ngươi ấy.
[3] Loài chim cánh biếc. Phí thuý linh là vi cái sắc cây trúc đẹp.
[4] Loài ngọc mà thành cây ở dưới đây bề. San hô phẩm là ví cái phẩm cây trúc quý.
[5] Cái sắc tươi mởn sáng láng. Thơ Đỗ Phủ vịnh trúc: “Nguyệt tả quyên quyên tĩnh”.
[6] Cái hương thoang thoảng hơi hơi. Thơ Đỗ Phủ vịnh trúc: “Phong xuy tế tế hương”.
[7] Lũ ông Kê Khang, Nguyễn Tịch, Hướng Tú bảy người đều là hạng cao
hiền đời Tấn, kết bạn uống rượu với nhau ở chỗ Trúc Lâm, gọi là Trúc Lâm thất hiền.
[8] Khách cao hiền đời xưa thường trồng mai, trồng thông, trồng cúc, trồng trúc để làm bạn, gọi là tứ hữu.
[9] Ông Tưởng Hủ cuối đời Tây Hán, cao ẩn không chịu ra làm quan với đời, trồng trúc để lấp ngõ.
[10] Ông Tô Đông Pha đời Tổng có thơ rằng: “Thà ăn không có thịt, Chớ ở không có trúc; Không thịt khiến người gày, Không trúc khiến người tục”.
[11] Kinh thi: “Chiêm bỉ Kỳ úc, Lục trúc thanh thanh”, trúc ví với người quân tử.
[12] Kinh Thi: “Tiêu liêu thư, viễn điều thư”, nói con cháu thịnh nhiều, như cành tiêu liêu dài rợ.
[13] Chu Liêm Khê ái liên, Thiệu Nghiêu Phu vịnh liễu, hai ông đều là kẻ hiền triết trong hàng Thung nho.