19/04/2024 14:53Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 21/04/2006 16:40
Nguyên tác
渺渺春城雪正漫，
東風牢鑽未全乾。
宦情細惹楊煙薄，
客緒偏隨杏雨殘。
流水高山琴下韻，
紅旗赤幟夢將闌。
鄰渠萬姓皆吾與，
此屋誰家面面寒。
Phiên âm
Diểu diểu xuân thành tuyết chính man,
Đông phong lao toản vị toàn can.
Hoạn tình tế nhạ dương yên bạc,
Khách tự thiên tuỳ hạnh vũ[1] tàn.
Lưu thuỷ cao sơn cầm bất vận,
Hồng kỳ xích xí mộng tương lan.
Lân cừ vạn tính giai ngô dữ,
Thử ốc thuỳ gia diện diện hàn.Dịch nghĩa
Thành xuân mờ mờ tuyết đương đầy,
Gió xuân bị khoá chặt nên chưa khô hẳn.
Ý làm quan chỉ vương nhẹ như làn khói trên cây dương liễu mờ nhạt,
Mối tình đất khách cũng tuôn theo với những hạt mưa hạnh tiêu tan.
Cung đàn nước chảy non cao, đã đứt nhịp,
Giấc mơ cờ hồng cờ thắm cũng hầu tàn.
Chỉ xót thương cho muôn họ đều là đồng bào của ta,
Dưới những mái nhà chen chúc của ai kia, khuôn mặt nào cũng rét buốt.Bản dịch của Hoàng Khôi
Trong khắp thành xuân tuyết ngập tràn,
Gió đông thổi mạnh vẫn chưa tan.
Nghĩ tình viễn hoạn cành dương biếc,
Buồn nỗi tha hương cánh hạnh tàn.
Lưu thủy cao sơn thôi nhắc nhở,
Hồng kỳ xích xí nghĩ liên miên.
Dân gian quanh quẩn đều cùng biết,
Liền vách vì đâu vẫn chửa quen.
Tiểu chú: “Bạch Lạc Thiên thi: Hồng kỳ phá tặc phi ngô sự” 白樂天詩﹕紅旗破賊非吾事 (Thơ Bạch Cư Dị: Hồng kỳ ra trận không phải việc của ta).
Theo Lê Tư (Nghiên cứu lịch sử), Đạo Khê có thể là vị Thái học sinh vừa qua kỳ thi năm 1384 tổ chức tại cung Bảo Hoà và chưa nhận chức tước. Ứng Long nhẹ nhàng thông tin cho vị tân khoa biết nghiệt ngã trong nghề làm quan. Người sắp ra chào đón kẻ bước vào bằng bài ca u ám.
[1] Bài thơ Ngọc lâu xuân Của Tống Kỳ 宋祁 (998-1065) có hai câu sau “Lục dương yên ngoại hiểu hàn khinh, Hồng hạnh chi đầu xuân ý náo” 綠楊煙外曉寒輕，,紅杏枝頭春意鬧 (Sáng sớm còn hơi lành lạnh ngoài làn dương liễu rủ mành như khói phủ, Ý xuân náo động đầu cành hoa hồng hạnh). Tác giả mượn hình ảnh trong hai câu thơ này để nói điều ngược lại, là thất vọng với quan trường và sự nghiệp.