27/04/2024 08:26Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Nguyễn Đông Ngạn vào 24/07/2010 08:02
Nguyên tác
落月茫茫水上樓，
曉霜如雨滿汀洲。
半崖綠樹添黃葉，
一夜青山盡白頭。
雲暗不來衡麓雁，
天寒獨倚楚江舟。
嶺梅欲問花開未，
极目風煙攪客愁。
Phiên âm
Lạc nguyệt mang mang thuỷ thượng lâu,
Hiểu sương như vũ mãn đinh châu.
Bán nhai lục thụ thiêm hoàng diệp,
Nhất dạ thanh sơn tận bạch đầu.
Vân ám bất lai Hành lộc[1] nhạn,
Thiên hàn độc ỷ Sở giang[2] châu.
Lĩnh mai[3] dục vấn hoa khai vị?
Cực mục phong yên giảo khách sầu.Dịch nghĩa
Vầng trăng lặn mờ mờ soi ngôi lầu trên mặt nước,
Sương sớm như mưa, đầy cả bãi sông.
Cây biếc ở lưng núi điểm thêm lá vàng,
Núi xanh qua một đêm đều thành đầu bạc.
Mây mịt mờ, không thấy bóng nhạn bay về dãy Hành Dương,
Trời lạnh, một mình nương chiếc thuyền trên sông Sở.
Muốn hỏi cây mai trên Dũ Lĩnh đã nở hoa chưa?
Mòn mắt ngắm cảnh gió mây, rộn nỗi buồn đất khách!Bản dịch của Tạ Trung Hậu
Lạc ánh trăng soi bóng nước lầu
Sương như mưa phủ bãi sông sâu
Nửa bờ cây biếc thêm vàng lá
Một tối non xanh bỗng bạc đầu
Hành Lộc mây mờ không cánh nhạn
Sở Giang trời lạnh một thuyền câu
Hỏi mai non Lĩnh bao giờ nở
Mù gió vời trông rộn khách sầu
[1] Hành Dương, một dãy núi ở tỉnh Hồ Nam, trong đó có Hồi Nhạn phong, tương truyền chim nhạn từ phương Bắc dời xuống phương Nam, đến đấy gặp mùa xuân thì bay trở lại, do đó thành tên núi. Câu này hàm ý nhớ nước nhà ở phương Nam.
[2] Sông Sở, chỉ sông Tương. Nước Sở nay là vùng Hồ Nam, Hồ Bắc.
[3] Chỉ rừng mai ở khu vực Mai Quan cổ đạo, thuộc Đại Dũ Lĩnh (núi Đại Dũ), một trong 5 dãy núi gọi là Ngũ Lĩnh, ở tỉnh Giang Tây. Trên núi Đại Dũ có cửa ải phân cách Giang Nam và Lĩnh Nam, cũng là ranh giới cũ giữa nước Nam Việt của Triệu Đà với Trung Quốc thời Tần - Hán, nay là phân cách hai tỉnh Giang Tây và Quảng Đông. Núi Dũ Lĩnh là nơi có nhiều mai, khí hậu phía Nam và phía Bắc núi khác nhau, mai phía Nam nở hoa trước mai phía Bắc núi.