23/04/2024 13:52Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Từ phẩm; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tống, Liêu, Kim
Đăng bởi Vanachi vào 31/01/2008 15:21
Nguyên tác
平生太湖上，
短棹幾經過，
於今重到何事？
愁比水雲多。
擬把匣中長劍，
換取扁舟一葉，
歸去老漁蓑。
銀艾非吾事，
丘壑已蹉跎。
膾新鱸，
斟美酒，
起悲歌：
太平生長，
豈謂今日識乾戈！
欲瀉三江雪浪，
淨洗胡塵千里，
不為挽天河。
回首望霄漢，
雙淚墜清波。
Phiên âm
Bình sinh Thái Hồ thượng,
Đoản trạo kỷ kinh qua,
Ư kim trùng đáo hà sự?
Sầu tỷ thuỷ vân đa.
Nghĩ bả hạp trung trường kiếm,
Hoán thủ biển chu nhất diệp,
Quy khứ lão ngư xoa.
Ngân ngải phi ngô sự,
Khâu hác dĩ tha đà.
Khoái tân lô,
Châm mỹ tửu,
Khởi bi ca:
Thái bình sinh trưởng,
Khởi vị kim nhật thức can qua!
Dục tả tam giang[1] tuyết lãng,
Tịnh tẩy Hồ trần thiên lý,
Bất vị vãn Thiên Hà[2].
Hồi thủ vọng tiêu Hán,
Song lệ truỵ thanh ba.Bản dịch của Cao Tự Thanh
Bình sinh Thái Hồ ấy,
Chèo ngắn đã từng qua.
Đến nay lại tới,
Buồn sao như mây nước bao la.
Định đem kiếm dài trong hộp,
Đổi lấy thuyền con một lá,
Tơi nón với ngư gia.
Gò suối quen lần lữa,
Quan tước chẳng phần ta.
Gỏi cá mới,
Rót rượu tốt,
Xướng bi ca.
Thái bình sinh trưởng,
Há rằng nay mới biết can qua.
Muốn trút ba sông sóng tuyết,
Rửa sạch bụi Hồ muôn dặm,
Khỏi mượn nước Ngân Hà.
Ngoảnh lại nhìn mây thẳm,
Lệ chảy sóng sông nhoà.
Bài từ này đề trên cầu Trường Kiều ở sông Ngô Tùng năm Canh Tuất niên hiệu Kiến Viêm (1130), đời vua Tống Cao Tông. Thời gian này, quân Kim đánh vào Trung Nguyên, vua Tống khiếp sợ chạy về phía nam. Triều đình khi đó đã treo bảng triệu kiến, nhưng tác giả cuối cùng vẫn không lộ diện.
[1] Ba sông gồm sông Ngô Tùng, sông Lâu và sông Đông Giang, đều là chi nhánh của Thái Hồ.
[2] Trong bài Tẩy binh mã của Đỗ Phủ có câu: “An đắc tráng sĩ vãn Thiên Hà, Tịnh tẩy giáp binh trường bất dụng” 安得壯士挽天河，淨洗甲兵長不用 (Ước gì có được người tráng sĩ kéo sông Ngân Hà, Rửa sạch giáp binh để mãi mãi không dùng đến nữa).