21/04/2024 01:23Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi hongha83 vào 16/08/2008 21:42
Nguyên tác
二月黃鸝飛上林，
春城紫禁曉陰陰。
長樂鐘聲花外盡，
龍池柳色雨中深。
陽和不散窮途恨，
霄漢長懷捧日心。
獻賦十年猶未遇，
羞將白髮對華簪。
Phiên âm
Nhị nguyệt hoàng ly phi Thượng Lâm[1],
Xuân thành Tử Cấm[2] hiểu âm âm.
Trường Lạc[3] chung thanh hoa ngoại tận,
Long Trì[4] liễu sắc vũ trung thâm.
Dương hoà bất tán cùng đồ hận,
Tiêu hán[5] trường hoài bổng nhật[6] tâm.
Hiến phú[7] thập niên do vị ngộ,
Tu tương bạch phát đối hoa trâm.Dịch nghĩa
Tháng hai chim hoàng oanh bay lên cây vườn thượng uyển
Xuân trong tử cấm thành, trời mới sáng còn âm u
Tiếng chuông trong cung Trường Lạc, hoa bên ngoài đã tàn hết
Sắc liễu bên ao Long Trì trong cơn mưa càng đậm thêm màu
Ánh mặt trời không làm tiêu tan nỗi hận cùng đường trong lòng
Nhìn lên trời mây thường ôm tấm lòng trung quân ái quốc
Mười năm đem văn chương dâng triều đình mà chưa gặp thời
Hổ thẹn đem đầu tóc bạc đối chiếu với cây trâm cài đầuBản dịch của Trương Đình Tín
Tháng hai vườn ngự đón hoàng oanh
Tử cấm thành xuân sáng sớm lành
Trường Lạc chuông truyền hoa mới hết
Long Trì mưa đổ liễu thêm xanh
Dương xuân xuân chẳng xoá cùng đường hận
Tiêu Hán hoài trông hết dạ thành
Hiến phú mười năm chưa gặp hội
Tóc nay bạc trắng thẹn cùng anh
[1] Tên vườn, chu vi ba trăm dặm, phía tây huyện Trường An, tỉnh Thiểm Tây, là vườn thượng uyển của đế vương thời xưa.
[2] Vòng thành ở trong cùng, nơi vua ở. Nơi các bậc quyền quý ở cũng thường được gọi là Tử Cấm.
[3] Theo "Tam phụ hoàng đồ", cung Trường Lạc vốn là cung Hưng Khanh đời Tần, đến đời nhà Hán gọi là Trường Lạc.
[4] Khi Đường Minh Hoàng còn ở tước vương, Long Trì ở phường Long Khánh, trước là cái giếng, sau mở rộng mà thành. Thời vua Trung Tông, có mây lành hiện ra, nên gọi là Long Trì.
[5] Chỉ tầng mây cao. Thơ Tạ Linh Vận: "Kết niệm thuộc tiêu hán" (Nhớ nhung dâng lên tận trời).
[6] Nhấc mặt trời. Trình Dục thuở nhỏ mơ thấy tay nâng mặt trời, sau phò Tào Tháo làm quan to.
[7] Bài phú dâng vua. Ban Cố vào cung đọc sách thường tìm các bài phú dâng vua đọc để học hỏi.