29/03/2024 16:38Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Hí tặng Phan sinh
戲贈潘生

Tác giả: Cao Bá Quát - 高伯适

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 26/07/2014 10:35

 

Nguyên tác

平生為口浪成真,
笑與坡翁話後身。
子苟無牙誰速我?
予惟有舌豈推人。
芝蘭日憶同心侶,
風雨天教一處親。
羈絆此身俱係物,
少年端的略知津。

Phiên âm

Bình sinh vị khẩu lãng thành chân,
Tiếu dữ Pha ông[1] thoại hậu thân.
Tử cẩu vô nha thuỳ tốc ngã[2]?
Dư duy hữu thiệt khởi thôi nhân[3].
Chi lan nhật ức đồng tâm lữ,
Phong vũ thiên giao nhất xứ thân.
Ky bạn thử thân câu hệ vật,
Thiếu niên đoan đích lược tri tân[4].

Bản dịch của Tố Hữu

Miệng đùa ra thật tưởng cười chơi
Mình hoá ông Tô kiếp trước rồi
Bạn chẳng có nanh, đâu kiện tớ
Tớ tuy còn lưỡi, há vu người
Chi lan nghĩa kết thành đôi bạn
Mưa gió trời xui ở một nơi
Cũng bởi có thân nên có luỵ
Tuổi xanh, bờ bến biết đường đời
Phan sinh: xem chú thích bài "Dạ thoại thị Phan Hành Phủ".

[1] Thơ Tô Đông Pha: "Tự tiếu bình sinh vị khẩu mang" (Tự cười mình cả đời vất vả vì cái miệng), ý nói vì những lời gièm pha.
[2] Thơ "Hàng lộ" trong Kinh thi có câu: "Hà dĩ tốc ngã tụng" (Sao anh kiện được tôi). Ở đây tác giả chỉ dùng hai chữ "tốc ngã" với ý nói khi bị tra hỏi, Phan sinh dã nói điều gì không lợi cho tác giả.
[3] Nguyên chú: "Trương Quốc Dụng thường chiết dư dữ Phan sinh danh tự vi hước, ngữ phả hữu thú, dư mỗi tụng Pha thi, triếp niệm cập thử, vị chi phún phạn" (Ông Trương Quốc Dụng thường chiết tự chữ tên tôi và tên Phan sinh để nói đùa, nghe cũng hay hay, mỗi khi tôi đọc thơ Tô Đông Pha, sực nghĩ đến, lại phì cười). Trương Quốc Dụng là người làng Phong Phú, tỉnh Nghệ An, tiến sĩ đời Minh Mệnh, làm quan đến Hình bộ thượng thư, cùng thời với tác giả.
[4] Thơ Tô Đông Pha: "Thử sinh hà chỉ lược tri tân" (Đời ta đâu phải chỉ biết qua bờ bến).

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Cao Bá Quát » Hí tặng Phan sinh